سال هاست که در فصول بهار و تابستان شاهد پایکوبی زبانه های آتش و دود بر فراز جنگل های زاگرس در کهگیلویه و بویراحمد هستیم و این آتش سوزی های بی امان نفس درختان و وحوش را به شماره انداخته است و امسال هم همچون سال های گذشته آتش در کمین جنگل های استان خواهد بود.
امسال با توجه به پراکنش مناسب بارش ها و رویش انبوه علفزار ها و مراتع در جنگل های زاگرس استان وقوع آتش سوزی های پی در پی دور از انتظار نیست که متولیان امر باید از همین امروز تا دیر نشده برای مقابله با اتش سوزهای احتمالی در هفته ها و ماههای آینده به فکر چاره باشند.
مساله آتش سوزی های زاگرس امری است که هر ساله تکرار می شود و در ظاهر هم کاری از دست کسی بر نمی آید ولی اگر در هر کاری مجموعه های مربوطه با هماهنگی لازم در آمادگی بسر برند قطعا شاهد آسیب های جدی در اتفاقات پیش رو نخواهیم بود.
از سوی دیگر باید توجه داشت که هم اینک بیش از ۱۵ هزار هکتار از جنگل های استان در مناطق گرمسیری ( باشت) به دلیل کاهش بارندگی ها و خشکسالی های پی در پی به آفت پروانه برگ خوار مبتلا شده است.
پروانه برگ خوار آفتی است که به درختان بلوط و گیاهان گوناگونی مانند مرکبات، پسته، بادام و بسیاری دیگر از گیاهان حمله می کنند؛ این آفت به پنج نسل در طبیعت می تواند خسارت وارد کند.
در کنار این آفات، با فرارسیدن فصل گرما موضوع آتش سوزی در جنگل ها به دغدغه ای برای محیط بانان و دوستداران و فعالان محیط زیست در کهگیلویه و بویراحمد تبدیل می شود و هر لحظه هراس از شعله های سرخ آتش دارند.
تجربه های آتش سوزی های وسیع ، دامنه دار و طولانی مدت در جنگل های زاگرس حوطه استان کهگیلویه و بویراحمد نشان از این دارد که درختان بلوط زاگرس لحظه ای درنگ برای نفس کشیدن ندارند و هر بار باید منتظر فاجعه جدیدی باشند.
یک قدم تا وقوع آتش سوزی در جنگل های کهگیلویه و بویراحمد
کارشناس محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: مراتع و علفزارهای استان که در برخی مناطق کم کم در حال خشک شدن است مستعد آتش سوزی است و هر گونه سهل انگاری و کم توجهی به این امر خسارتهای جبران ناپذیری را به دنیال خواهد داشت.
هادی سینایی افزود: کوهستانی بودن مناطق آتش سوزی، صعب العبور بودن، وسعت زیاد، وزش باد، رها کردن خرده شیشه ها در طبیعت زمینه نابودی جنگل های زاگرس را دوچندان کرده است.
وی تاکید کرد: عامل بیشتر آتش سوزی‌ها در استان انسانی بوده که باید مردم هنگام ورود به طبیعت تا حد امکان از روشن کردن آتش خودداری کنند.
سینایی ابراز داشت: افراد در صورت روشن کردن آتش در طبیعت باید از خاموش شدن آن هنگام ترک منطقه مطمئن شوند.
مبارزه با آتش سوزی های احتمالی دغدغه اول محیط زیست
سرپرست حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: دغدغه نخست ما در سال جاری محیط زیست در کاهش آتش سوزی ها و مقابله با آن است.
اسلام جاودان خرد افزود: به نیروهای محیط زیست استان توصیه و ماموریت داده شده که بطور مداوم در مناطق تحت مدیریت خود، گشت های نظارتی را افزایش دهند تا در لحظات اولیه آتش که به لحظات طلایی مهار معروف است بتوانند آن را خاموش و مهار نمایند.
وی ادامه داد: تا قبل از آنکه اتفاقی بیافتد نیاز است تیم های اطفا حریق آماده باشند زیرا که لحظات اولیه دقیقه های طلایی مهار آتش است.
جاودان خرد گفت : فرمانداران به عنوان نمایندگان عالی دولت در شهرستان ها باید قبل از آنکه شعله آتشی در طبیعت روشن شود با بسیج نمودن همه ادارات شهرستانی و با تجهیزات کامل آماده باشند.
وی استفاده از ظرفیت مردمی را راهکار دیگری در مبارزه با آتش دانست و گفت : تجربه نشان داده هر کجا مردم کنار دولت بوده اند موفقیت های مهمی حاصل شده است.
جاودان خرد با اشاره به ظرفیت بزرگ نیروهای نظامی و انتظامی افزود: همکاری نیروهای نظامی، انتظامی و بسیج در جبران کمبود نیرو هنگام آتش سوزی ها می تواند از خاکستر شدن سرمایه های ملی جلوگیری کند.
جاودان خرد افزود: در دیداری که با مسئولان ارشد استانی برگزار شد، موضوع تجهیز نیرو و امکانات مطالبه گری شد و از طرفی در این جلسات ، استفاده از ظرفیت خبرگزاری ها ، صدا و سیما ، فضای مجازی ، سایت ها و پایگاه های خبری در آموزش های لازم و توصیه های ایمنی هنگام روشن نمودن آتش در طبیعت از دیگر مواردی بود که بر اهمیت آن تاکید شد.
وی افزود: ورود دستگاه های امنیتی و قضایی در برخورد با عاملین آتش سوزی ها از دیگر مواردی است که اجرای آن ضرورت دارد.
یکهزارو ۵۵۰ هکتار عرصه ملی کهگیلویه و بویراحمد در آتش سوخت
آتش سوزی های این سال‌ها معضلی است که منابع جنگلی این استان را در معرض تهدید جدی قرار داده است.
بر اساس آخرین اظهارات نماینده مردم شهرستان های گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی بیش از یکهزارو ۵۵۰ هکتار عرصه ملی کهگیلویه و بویراحمددر سال گذشته درآتش سوزی دچار خسارت شد.
سید ناصر حسینی می گوید: استان از امکانات و تجهیزات لازم برای مهارآتش سوزی جنگل ها و مراتع محروم است.
وی بیان کرد: با توجه به فرارسیدن فصل گرما و تجربه آتش‌سوزی‌های متعدد و خسارت بار سال های گذشته، لازم است تدابیری برای پیشگیری از آتش‌سوزی‌های جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد و زاگرس اندیشیده شود.
حسینی پور اظهار داشت: انتظار می رود دولت توجه ویژه ای به این استان برای تامین امکانات اولیه مهار آتش سوزی عرصه های ملی داشته باشند.
ضعف تجهیزات برای مهار آتش در کهگیلویه و بویراحمد
نماینده مردم شهرستان های گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی گفت: هم اکنون برای مهار آتش سوزی استقرار دائمی بالگرد در فصول آتش‌سوزی‌ها و تامین خودروهای امدادی و موتورسیکلت در این استان نیاز است.
حسینی پور ادامه داد: کهگیلویه و بویراحمد دارای یک پایگاه اطفای حریق، محوطه و آشیانه بالگرد نیمه کاره با ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی است که لازم است در اسرع وقت با یک اقدام جهادی تکمیل شود.
وی افزود: تهیه تجهیزات ضروری از جمله دمنده، بی‌سیم و وسایل و تجهیزات گروهی شامل فلشبک، دوربین شکاری، چادر انفرادی، کیسه خواب و تجهیزات انفرادی کوله پشتی، لباس نسوز، کفش عملیاتی، دستکش، کلاه، عینک، ماسک، پابند، بیل، دوربین، چراغ قوه، پتو، جعبه کمک های اولیه، هر کدام به تعداد ۳۰۰ نفر از دیگر نیازهای ضروری در این استان برای مهار آتش سوزی احتمالی جنگل ها و مراتع استان است.
نماینده مردم شهرستان های گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در سال ۱۴۰۰ بیش از ۳۴ فقره آتش‌سوزی گسترده در مناطق مختلف استان رخ داد و در این آتش سوزی ها بیش از یکهزارو ۵۵۰ هکتار از عرصه جنگلی و مرتعی استان دچار خسارت شد.
مصوبه سفر رئیس جمهور برای احداث آشیانه بالگرد در کهگیلویه و بویراحمد به کجا انجامید؟
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: سال گذشته رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور قولی مبنی بر تامین اعتبار برای تکمیل پایگاه فیروزآباد در شهرستان بویراحمد (آشیانه بالگرد ) که در آنجا به طور مرتب برای اطفای حریق مستقر شود داد اما برغم اینکه قول داد و پیگیری شد، این اعتبار تامین نشد.
کیامرث حاجی زاده افزود: امسال از محل اعتبارات سفر رییس جمهور، مرحله دوم آن اعتباری را برای تکمیل پایگاه گذاشته ایم که امید است این اعتبار هر چه زودتر تخصیص یابد و پایگاه تکمیل شود و متولی این امر منابع طبیعی است.
وی تصریح کرد: حتما از توان هلیکوپتری برای اطفای حریق در استان استفاده خواهیم کرد.
حاجی زاده عنوان کرد: معاونت عمرانی استاندار در کنار دیگر مسئولان، نیروهای جهادی، بسیجی ها و نیروهای مردمی وخبرنگاران در تمامی آتش سوزی های چند سال گذشته، به صورت میدانی حضور داشته است.
هر ساله در کهگیلویه و بویراحمد به علت فقدان امکانات خسارت های هنگفتی به عرصه های جنگلی و مرتعی و مهم تر از آن حیات وحش این مناطق گسترده وارد می شود.
شایسته است از هم اینک فرهنگ سازی، آموزش و اطلاع رسانی نحوه ورود افراد به طبیعت گوشزد شود تا این خطر مهیب آتش سوزی کاهش یابد.
حتی یک بطری شکسته شیشه ای و یا یک بطری آب معدنی با چندین قطره آب موجود در آن می تواند نور خورشید را متمرکز و سبب ایجاد آتش سوزی شود.
در سال ۱۳۹۶ تعداد ۹۰ فقره آتش سوزی به میزان ۵۳۵ هکتار در سطح مراتع و جنگل‌های استان کهگیلویه و بویراحمد رخ داد.
در سه ماهه تابستان سال ۹۷ نیز ۵۰ فقره آتش سوزی در وسعت ۳۵۵ هکتار از جنگل ها و مراتع این استان رخ داد.
سال ۹۸ ، به میزان ۳۵۰ هکتار از جنگل ها و مراتع استان در آتش سوخت.
سال ۹۹ نیز آتش سوزی ها ادامه داشت به گونه ای که تنها در کوه خاییز بیش از ۲۰۰ هکتار از جنگل ها به تلی از خاکستر تبدیل شد.
استان کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت شده و موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه‌ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه‌های دارویی کشور را در خود جای داده است.
هم اینک هفت منطقه حفاظت شده با وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵ هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.
کهگیلویه وبویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکار ممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است.
