به گزارش عصر دنا، براساس آمار موجود ۳۲ محصول تولیدکنندگان کهگیلویه وبویراحمد شامل انواع گلیم ریز بافت ۲ رو و گلیم ساده و دیگر محصولات صنایع دستی همچون نیم کلاه (لچک) لباس محلی زنانه، مهلو و میخک موفق به دریافت نشان ملی در هفت دوره جشنواره اصالت شده که این امر نشان دهنده ارزش وغنای تولیدات سرپنجه هنرمندان این استان است.
ثبت برخی رشته های صنایع دستی استان مانند گلیم سوزنی، تور دوزی،پرده گلیمی، چهل گره اعلایی، دست دوزی روی پارچه، جاجیم بافی،گلیم مشته،گلیم نقش برجسته، زیورآلات معطر و سیاه چادر بافی در فهرست آثار ملی گوشه دیگری از توانمندی های هنرمندان کهگیلویه وبویراحمدی است.
وجود رشته های مختلف صنایع دستی مانند جاجیم‌بافی، سفره بافی، نمدمالی، نی چیت بافی، مشته بافی، رندبافی، گچمه بافی، ریسندگی، سوزن دوزی، سبدبافی، رودوزی‌های سنتی، مهلو و میخک، عروسک های سنتی، نمدمالی، جل بافی و سیاه‌چادر بافی در کهگیلویه و بویراحمد شرایطی فراهم کرده تا بتوان با هنر دست ساخته های سنتی کالاهای متنوعی تولید کرد اما آن طور کارشناسان اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد اعتقاد دارندکاهش استفاده از برخی تولیدات صنایع دستی به علت تغییر سبک زندگی مردم،بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی اعطایی،نبودن بازارهای فروش، ضعف معرفی و اطلاع رسانی، کاهش کیفیت محصولات بر اثر سنتی بودن تولید از جمله عوامل سهم کم تولیدات صنایع دستی در درآمدزایی هنرمندان است.
صاحب نظران حوزه صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد بر این باور هستند که نبودن کارگاه های تکمیلی مانند رسیندگی، رنگرزی و بازارچه دائمی عرضه محصولات صنایع دستی،ضعف در معرفی صنایع دستی باعث شده تا محصولات صنایع دستی استان با قیمت واقعی به فروش نرسد.
این کارشناسان با اشاره به اینکه اگر چه آثار صنایع دستی نمونه های غیر دست‌ساز و کارخانه‌ای دارد، اما در آثاری که با دست‌های هنرمندان و با ذوق و نگاه هنری ساخته شده است تفاوت‌های زیادی وجود دارد که در هیچ نمونه ماشینی و صنعتی دیده نمی‌شود تاکید می کنند که نیاز است تا با فراهم کردن امکانات مورد نیاز آنان زمینه رونق این محصولات سنتی فراهم شود.
موانع رونق صنایع دستی از نگاه کارشناسان
کارشناس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد می گوید: نبود کارگاه های تکمیلی صنایع دستی مانند ریسندگی و رنگرزی از مهمترین دلایل سهم اندک هنرهای سنتی در ثروت آفرینی برای هنرمندان استان است.
داریوش بهروزی با اشاره به اینکه کهگیلویه و بویراحمد یکی از قطب های عشایر جنوب کشور محسوب می شود، تاکید کرد: راه اندازی کارگاه های ریسندگی افزون بر بهبود درآمد عشایر از طریق فروش پشم به تامین مواد اولیه تولید محصولات صنایع دستی کمک می کند.
این دانش آموخته کارشناسی ارشد صنایع دستی عنوان کرد: هم اکنون از سویی پشم تولیدی دامپروران عشایر کهگیلویه و بویراحمد با قیمت بسیار کمتر از ارزش واقعی توسط دلالان خریداری می شود و از سوی دیگر هنرمندان صنایع دستی استان برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود از محصولات استان های دیگر استفاده می کنند که این امر باعث شده قیمت تمام شده محصولات تولیدی آنان بیشتر شود.
وی با اشاره به اقلیم چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد که استان را به عنوان سرزمین رنگ ها مطرح کرده است تصریح کرد: راه اندازی کارخانه های رنگرزی به تولید محصولات با کیفیت و درعین حال کاهش قیمت تمام شده محصولات تولیدی در حوزه صنایع دستی منجر می شود.
بهروزی تصریح کرد: نگاه تنگ نظرانه بانک ها در خصوص پرداخت تسهیلات برای تولید برخی محصولات صنایع دستی از سویی و هزینه نشدن برخی وام های بانکی حوزه صنایع دستی در امور دیگر منجر به دلسردی تولید کنندگان در استان شده است.
کارشناس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: همچنین نبود بازارچه دائمی عرضه محصولات صنایع دستی از دیگر چالش هایی است که منجر به کاهش درآمد هنرمندان استان شده است.
وی با اشاره به اینکه شماری از محصولات صنایع استان ظرفیت برندسازی را دارند می گوید که جدی گرفته نشدن مقوله برندسازی در استان از دیگر چالش های این حوزه است.
وی ابراز کرد:برای برندسازی نخستین اقدام ها باید از سوی تولیدکنندگان یا صاحبان کارگاه های تولیدی برداشته شود.
بهروزی اعتقاد دارد: برند معتبر و خوشنام زمانی به وجود می‌آید که محصول بتواند فراتر از انتظارات مشتری باشد و به ادعاها و تبلیغات خود جامه عمل بپوشاند.
وی تاکید کرد: تولید کنندگان صاحب برند می‌توانند مشتری های مستمر و همچنین محصولات خود را به خارج کشور صادر کند.
بهروزی بر این باور است که برای برندسازی در وهله نخست باید که بسته بندی مشتری پسندی برای محصول انجام گیرد.
وی با یادآوری اینکه برندسازی نیازمند اطلاع رسانی و تبلیغات زیاد است شرکت‌های بزرگ با تبلیغات مداوم باعث می‌شوند که نام آنان در ذهن بماند و سعی می‌کنند عملکردهای خود را به روش های مختلف اطلاع‌رسانی کنند تاکید کرد: تولیدکنندگان صنایع دستی نیز می توانند برای برندسازی با استفاده از فضای مجازی و رسانه ها اقدام کنند.
بهروزی تصریح کرد: از آنجایی که خرید همیشه بر مبنای اعتماد صورت می‌گیرد، پس اگر نام تجاری یک شرکت و یا یک محصول برند معتبر باشد، مشتری بهتر و با علاقه به سمت این محصول خواهد رفت.
وی تاکید کرد:گام برداشتن در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی از دیگر مقوله هایی است که صاحبان برندها و نام تجاری برای جلب اعتماد مشتریان انجام می دهند.
درآمد هنرمندان صنایع دستی در کهگیلویه وبویراحمد
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: هنرمندان صنایع دستی استان در نمایشگاه های نوروزی و غرفه های ایجاد شده در ورودی شهرهای استان و کارگاه های صنایع دستی ۱۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال محصول فروختند .
مهرنوش بهنیازاده تاکید کرد: در ۷۰ غرفه صنایع دستی ایجاد شده تعطیلات نوروز امسال در ورودی شهرهای کهگیلویه و بویراحمد تولیداتی مانند دست بافته های داری ، البسه محلی ، زیورآلات ، چرم ، حوله بافی ، معرق چوب ، نی چیت بافی ، حصیربافی ، نمد مالی ، سازهای سنگی ، زیلوبافی ،ملیله نقره و چاقوسازی به فروش رسید.
وی بیان کرد:۳۹ هزار و ۲۸۱ نفر از ۹ بازارچه صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد در نوروز امسال بازدید کردند.
بهنیازاده ابراز کرد: در این مدت همچنین سه هزار و ۲۷۸ نفر از کارگاه های صنایع دستی استان بازدید کردند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در خصوص آخرین وضعیت بازارچه صنایع دستی مرکز استان به عنوان یکی از مطالبات دیرینه هنرمندان استان تاکید کرد: مجوزهای مورد نیاز این طرح اخذ شده و زمین مورد نیاز آن نیز اختصاص یافته است.
بهنیازاده عنوان کرد: براساس مصوبه سفر دوم رییس جمهور به کهگیلویه و بویراحمد بخشی از اعتبارات انجام عملیات اجرایی این طرح پیش بینی شده و در حال رایزنی برای تحقق اخذ بودجه هستیم.
راهکارهای بهبود درآمد هنرمندان صنایع دستی
با توجه به وجود برخی رشته های صنایع دستی انحصاری مانند گلیم در استان می توان با اعزام هنرمندانی که محصولات آنان مهر اصالت ملی دریافت کرده اند به نمایشگاه های صنایع دستی کشورهای دیگر زمینه معرفی این محصولات برای صادرات را فراهم کرد.
خارج شدن تولیدات صنایع دستی از حالت تزیین و ترویج تولید برای استفاده از دیگر نیازهای این حوزه در استان است.
ایجاد مجتمع های بزرگ آموزشی صنایع دستی و هنرستان صنایع دستی جهت تحصیل علاقه مندان از دیگر ضرورت های این حوزه است.
از آنجا که بسیاری از کالاهای مصرفی ایرانیان از محصولات خارجی تشکیل شده می توان با فرهنگسازی درباره ارزش محصولات صنایع دستی و معرفی تولیدات نمونه ایرانی به کاربردی شدن استفاده از محصولات مذکور کمک کرد.
عروسک لیلی به عنوان عروسک سنتی در کهگیلویه و بویراحمد می تواند جایگزین خوبی برای عروسک های خارجی در استان باشد که تحقق این امر ضمن درآمدزایی به ثروت آفرینی کمک می کند.
عروسک لیلی با پوشش لباس محلی و رنگ‌های شاد نماد زن ایلی در کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود،این عروسک در گذشته از سوی مادران برای کودکان در قالب شخصیت‌های نوجوان، جوان و میان‌سال ساخته می‌شد تا فرزندی که مادرش به علت انجام کارهای تولید صنایع دستی و دامپروری مدتی دور از فرزند بود با در آغوش گرفتن آن وجود مادر را احساس کند.
عروسک افسانه‌ای و بومی لیلی با وجود خاطرات به یاد ماندنی مردم این دیار در این سال‌ها مهجور مانده و کمتر مورد استفاده کودکان قرار می گیرد.
سالانه ۲۱۸ هزار متر مربع انواع صنایع دست بافت در کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود که هنرمندان شهرستان‌های دنا و گچساران بیشترین سهم را در تولید دارند.
این استان با مساحتی حدود ۱۶ هزار کیلومتر مربع وسعت بین استان‌های فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، اصفهان و خوزستان واقع شده است.
