شاید برای خیلی ها باور برخی موضوعات سخت و بعضا هم خنده دار باشد اما همان موضوع می تواند واقعیتی از تاریخ قدیم و یا معاصر کشور را در بر گیرد.
«حزب خران»! بله حزبی که هم نشریه داشت و هم دارای اساسنامه بود که در این نوشتار خلاصه ای از این حزب و تاریخچه آنرا خواهیم آورد.
بدون شک مجله «توفیق» بسیاری از چهره‌های شاخص کاریکاتور و کارتون مطبوعاتی را پرورش داده و حسن توفیق هم به عنوان سکان‌دار این نشریه، حق پدری بر گردن کارتونیست‌ها و کاریکاتوریست‌های ایرانی دارد. توفیق، هفته‌نامهٔ فکاهی و طنزآمیز فارسی‌زبان ایران با حدود نیم قرن فعالیت از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۵۰ خورشیدی (۱۹۲۳ تا ۱۹۷۱ میلادی) بود. موضوع اصلی توفیق انتقاد از عملکرد نخست‌وزیران بوده و برای آنان نام‌های طنزآمیز می‌ساخت.
«حزب خران» اصطلاحی است برای یک حزب فرضی که در کرمانشاه توسط نشریه توفیق ایجاد شد. نشریه توفیق از طریق بیانیه‌های این حزب به‌طور غیر مستقیم انتقادات خود را مطرح می‌کرد.
جالب اینجاست که این حزب دارای اساسنامه، دبیر و نشریه خاص خود هم بوده است. آنگونه که عمران صلاحی، طنزنویس ایرانی دربارهٔ حزب خران می‌گوید: «در روزنامه توفیق یک حزب خران بود که یک ارگان خران داشت. من خردبیر آن بودم»!(1)
جمعیت حزب خران از حدود سال ۱۳۴۲ شمسی به وجود آمده است، ولی تشکیلات رسمی آن از ۱۶ شهریور سال ۱۳۴۶ به وجود آمد.
دکتر حسین توفیق می گوید: «حزب خران را مرحوم نواب صفا به توفیق پیشنهاد نداد تا جایی که به خاطر دارم مجله توفیق زمانی به این سوژه رسید که آقایی به نام نیرومند و سرهنگ ایرانلو به تهران آمدند و در دفتر مجله که همه اعضای تحریریه حضور داشتند، پیشینه‌ای از این حزب را برای حاضران گفتند و جمع به این نتیجه رسید که حزب خران را در تهران تأسیس کند».
شرط عضویت در حزب خران
متقاضیان برای حزب خران باید ثابت می‌کردند که می‌توانستند رشوه بگیرند ولی نگرفتند، می‌توانستند دزدی کنند ولی نکردند و در صورت اثبات ادعا به عضویت حزب پذیرفته می‌شدند؛ زیرا خودداری از انجام کار نادرست، بیانگر تحمل فشار اقتصادی-اجتماعی، به خاطر صداقت و پاکی در منش آنها یا پشتیبانی از افراد ضعیف جامعه بود.
شرط عضویت در باشگاه خران «ارائه سند خریت از طرف مراجعین محترم» بود و «مردهای زن‌دار» و «کسانی که انتخابات دوره‌ی پانزدهم محلس را حقیقی و طبیعی» می‌دانستند برای عضویت «حق تقدم» داشتند.
ارجاع:
1. گفت وگو با عمران صلاحی یا ابوقراضه، ابوطیاره، زرشک، میخ طویله، شکرچیان، روزنامه ایران شماره ۱۹۲۷/ سال هفتم جمعه 13 مهرماه1380
