کیفیت گردوهای کهگیلویه و بویراحمد مورد توجه بازار قرار گرفت
با آغاز فصل برداشت گردو در کهگیلویه و بویراحمد، کیفیت بالای گردوهای این استان بیش از پیش مورد توجه بازار داخلی قرار گرفته است. شرایط اقلیمی ویژه این منطقه سبب تولید گردوهایی با مرغوبیت عالی شده که در کنار قیمت مقرون‌به‌صرفه، نظر خریداران را جلب کرده‌اند؛ به همین دلیل تقاضا برای خرید گردو ارزان اما با کیفیت از باغات این استان رو به افزایش است. بسیاری از مصرف‌کنندگان و توزیع‌کنندگان خشکبار اعلام کرده‌اند که گردوی کهگیلویه و بویراحمد به دلیل طعم و کیفیت مطلوبی که دارد، به یکی از پرطرفدارترین گردوها در بازار تبدیل شده است.
آمار برداشت و تولید اخیر کیفیت گردوهای کهگیلویه و بویراحمد
بر اساس آمارهای جدید سازمان جهاد کشاورزی استان، سطح زیرکشت باغات گردوی کهگیلویه و بویراحمد حدود ۸ هزار هکتار است. هرساله از این سطح باغ، بین ۱۵ تا ۱۶ هزار تن گردو برداشت می‌شود. در سال 1403 حدود ۱۵ هزار تن گردو در استان تولید شد و پیش‌بینی کارشناسان حاکی از آن است که امسال نیز تولیدی در همین حدود یا اندکی بیشتر حاصل شود. این آمار نشان‌دهنده جایگاه قابل توجه استان در تولید گردو است. به گفته اکبر محمدی، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، این استان از نظر میزان تولید گردو جزو ۱۰ استان برتر کشور محسوب می‌شود. وی می‌گوید:
«براساس پیش‌بینی کارشناسان جهاد کشاورزی، امسال ۱۵ هزار تن گردو از باغستان‌های استان برداشت خواهد شد که این محصول از ۸ هزار هکتار باغ گردوی استان به دست می‌آید.»
عمده باغات گردوی استان در مناطق سردسیر مانند دلی‌رُج و لوداب قرار دارند و فصل گردوبَرداری هر سال از نیمه‌ی اول شهریور آغاز شده و تا اواخر مهرماه ادامه می‌یابد. این تقویم برداشت نسبتاً طولانی باعث می‌شود گردوی تازه طی هفته‌های متوالی روانه بازار شود و پاسخگوی تقاضای بازار در اوایل پاییز باشد.
دلایل توجه بازار به کیفیت این گردوها
چند عامل مهم موجب جلب توجه بازار به گردوی کهگیلویه و بویراحمد شده است؛ اولین عامل، کیفیت بالای گردوی تولیدی در این استان است. گردوهای مناطق مرتفع و سردسیر کهگیلویه و بویراحمد به داشتن مغز درشت، پوست نازک و روغن بالا شهرت دارند. مغز گردوی این استان عموماً رنگ روشن (سفید مایل به کرم) و طعم بسیار مطلوبی دارد که نشان‌دهنده درصد چربی بالا و تازگی آن است. نازک بودن پوست چوبی گردو نیز یک مزیت محسوب می‌شود؛ زیرا مغز به راحتی از آن جدا شده و خرد نمی‌شود که این ویژگی برای خریداران عمده‌ی خشکبار اهمیت زیادی دارد. کارشناسان می‌گویند ترکیب این خصوصیات (مغز درشت و چرب با پوست کاغذی) سبب شده گردوی کهگیلویه و بویراحمد در بازار به عنوان یک محصول باکیفیت شناخته شود.
عامل مهم بعدی، صرفه اقتصادی برای خریداران است. با وجود کیفیت بالایی که این گردو دارد، قیمت گردوی تولیدی این استان در مقایسه با برخی مناطق دیگر مناسب‌تر گزارش شده و همین امر مزیت رقابتی ایجاد کرده است. با توجه به افزایش تولید طی سال‌های اخیر و عرضه مستقیم بخشی از محصول توسط باغداران، امکان خرید گردو ارزان‌تر برای مصرف‌کنندگان فراهم شده است. به بیان دیگر، خریدارانی که به دنبال گردوی باکیفیت اما مقرون‌به‌صرفه هستند، بیش از گذشته به گردوی کهگیلویه و بویراحمد روی آورده‌اند. به گفته فعالان بازار خشکبار، گردوی این استان با ارائه کیفیتی هم‌تراز گردوهای مرغوب کشور اما با نرخ متعادل‌تر، توانسته است رضایت مشتریان را جلب کند. از سوی دیگر، ارگانیک بودن بخش قابل توجهی از گردوی تولیدی نیز در توجه بازار به این محصول بی‌تأثیر نیست. بسیاری از باغات گردوی کهگیلویه و بویراحمد به شیوه‌های سنتی و با حداقل استفاده از سموم و کودهای شیمیایی مدیریت می‌شوند که نتیجه‌ی آن هم تولید محصولی نسبتاً طبیعی و سالم است.
نظر کارشناسان و کشاورزان پیرامون کیفیت گردوهای کهگیلویه و بویراحمد
مسئولان و کارشناسان حوزه کشاورزی نیز بر لزوم بهره‌گیری از فرصت پیش‌آمده تأکید دارند. اکبر محمدی، مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان، با اشاره به اجرای طرح‌های بهبود باغات گردو عنوان کرد در سال جاری عملیات پیوند و اصلاح در ۹۵ هکتار از باغ‌های قدیمی گردو انجام شده است. به گفته‌ی وی، این اقدام با هدف افزایش کمّی و کیفی محصول صورت گرفته است. استفاده از ارقام پیوندی برتر داخلی و خارجی بر روی پایه‌های بومی موجب شده گردوهای جدید از نظر اندازه‌ی میوه، درصد مغز و مقاومت به آفات بهبود یابند. محمدی تاکید کرد استمرار این برنامه‌ها می‌تواند ضمن ارتقای کیفیت محصول، برند گردوی کهگیلویه و بویراحمد را در بازارهای کشور تقویت کند و درآمد باغداران را افزایش دهد.
همچنین، دیگر کارشناسان بخش کشاورزی معتقدند که برای بهره‌گیری کامل از ظرفیت این محصول، باید زنجیره ارزش آن در استان تکمیل شود؛ از جمله با ایجاد واحدهای فرآوری و بسته‌بندی مدرن. به گفته‌ی کاظم حاجی‌پور، مدیر صندوق کارآفرینی امید استان، ایجاد صنایع تبدیلی مانند تولید روغن گردو، بسته‌بندی مغز گردو به شکل لوکس و حتی فرآوری پوست سبز گردو می‌تواند سودآوری گردو را چند برابر کند و اشتغال‌زایی جدیدی به همراه داشته باشد. وی تصریح کرد حمایت از سرمایه‌گذاران برای راه‌اندازی چنین واحدهایی در دستور کار قرار دارد تا در آینده نزدیک، گردوی باکیفیت استان با ارزش افزوده بیشتر به بازار عرضه شود.
کشاورزان و باغداران گردو در کهگیلویه و بویراحمد نیز از افزایش توجه بازار خرسند هستند و نظرات خود را در این مورد ابراز کرده‌اند. آنها تأکید می‌کنند که سال‌ها با زحمت در کوهستان‌های سردسیری گردو تولید کرده‌اند و کیفیت بالای محصولشان اتفاقی نیست. یکی از باغداران منطقه بویر احمد می‌گوید: «گردوهای ما به صورت کاملاً طبیعی و بدون هیچ‌گونه مواد افزودنی تولید می‌شوند و دارای مغز سفید و روغنی هستند که طعم بسیار لذیذی دارند؛ خوشحالیم که حالا مشتریان قدر این کیفیت را می‌دانند.»
جمع‌بندی
در نهایت، کارشناسان اقتصادی استان معتقدند که افزایش شهرت گردوی باکیفیت کهگیلویه و بویراحمد می‌تواند زمینه‌ساز حضور پررنگ‌تر این محصول در بازارهای خارجی نیز باشد. در مجموع، توجه روزافزون بازار به گردوی کهگیلویه و بویراحمد یک فرصت کم‌نظیر برای اقتصاد کشاورزی استان به حساب می‌آید. تلفیق کیفیت بالا و قیمت مناسب این گردوها یک مزیت بزرگ است که می‌تواند به افزایش سهم بازار این محصول چه در سطح کشور و چه احتمالا در آن سوی مرزها منجر شود. باغداران و مسئولان استانی امیدوارند با استمرار حمایت‌ها و برنامه‌ریزی اصولی، نام گردوی کهگیلویه و بویراحمد بیش از پیش در کشور مطرح شده و آینده روشنی برای این محصول رقم بخورد.
