به گزارش پایگاه خبری عصر دنا، از آنجا که طرح مدیریت جامع تالاب ها به عنوان راهکاری برای رفع چالش های بقای تالاب های کهگیلویه و بویراحمد و همچنین بهره برداری اصولی از این سرمایه های طبیعی محسوب می شود اجرایی شدن این سند مهم ضروری به نظر می رسد.
تالاب‌های کهگیلویه و بویراحمد به عنوان بخشی از تنوع زیستی و فرهنگ محلی این استان، به توجه جدی‌تر دولت و نهادهای مرتبط نیازمند است که عملیاتی شدن طرح جامع مطالعاتی با چشم‌انداز ۱۵ ساله یکی از این نیازهاست..
تالاب ها یکی از پیچیده ترین و غنی ترین اکوسیستم های جهان هستند که وجود آنان برای بقای بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری از جمله انسان ضروری است به همین علت کارشناسان اعتقاد دارند کنترل سیلاب ، تعدیل و تصفیه آب و هوا ،کنترل فرسایش خاک ،تامین معیشت پایدار جوامع محلی و گردشگری از کارکردهای مهم اکوسیستم های تالابی محسوب می شود .
تلاش برای ثبت بین المللی، اقدام های آموزشی برای رفتار اصولی جوامع محلی نزدیک تالاب های کهگیلویه و بویراحمد از اقدام های دولت طی سال های اخیر برای ایجاد شرایط صیانت بهتر از تالاب های استان است اما آن طور که کارشناسان محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تاکید می کنند؛ کشاورزی غیر اصولی، گردشگری غیر مسوولانه و برخی رخدادهای طبیعی باعث کاهش آب تالاب های کهگیلویه و بویراحمد شده تا جایی که یکی از آنان در معرض خشکیدگی قرار گرفته است.
این صاحب نظران با اشاره به طبیعت زیبای اطراف تالاب های کهگیلویه و بویراحمد و وجود حدود ۴۰ گونه پرنده در این منابع آبی استان می گویند که این میراث طبیعی برای ادامه حیات نیازمند توجه بیشتری است.
کارشناسان با بیان اینکه ارزش اکولوژیکی تالاب‌ها ۱۰ برابر جنگل‌ها و حدود ۲۰۰ برابر شالیزارهاست تاکید می کنند که برآورد اقتصادی خدمات مستقیم و غیرمستقیم هر هکتار از این منابع آبی بین پنج هزار تا ۲۱ هزار دلار است.
از آنجا که تالاب ها بسترهای آبی هستند که علاوه بر نقش تامین امنیت مواد غذایی مورد نیاز بشر و سایر موجودات، قابلیت زیادی در ذخیره کربن مازاد اتمسفر دارند و این حوضه های آبی معمولا دی اکسید کربن را توسط گیاهان جذب و آن را تبدیل به مواد آلی می کنند به عبارتی بهتر تالاب ها باعث می شوند تا گرمایش کره زمین کاهش یابد.
می توان گفت بقای این منابع آبی به آسایش یا حتی زندگی انسان ها گره خورده و این امر اهمیت ساماندهی آنان را چند برابر کرده است.
طرح مدیریت جامع نیاز تالاب های کهگیلویه و بویراحمد در انتظار نگاه ویژه
مسئول دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب های محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت : برنامه مدیریت تالاب های استان به تائید سازمان مرکزی رسیده و برای اجرا نیاز به تصویب در کارگروه امورزیربنایی استان دارد اما هنوز اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است.
مسعود حاتمی افزود: طرح مدیریت جامع تالاب های کهگیلویه و بویراحمد پس از تشکیل پنج گروه تخصصی که با حضور کارشناسان دانشگاه های تهران و زنجان برگزار شد تدوین شده و در این سند درباره چالش های تالاب های استان و راهکارهای مرتغع شدن این مشکلات برنامه‌ریزی شده است.
حاتمی تصریح کرد : تالاب های مورزرد و شرم درنگ زیلایی ، برم الوان بهمئی و مجموعه کوه گل دنا به دلیل ویژگی های اکولوژیکی ، موقعیت جغرافیایی ، جاذبه های خاص و منحصر به فرد نقش مهمی در تامین معیشت جوامع محلی بواسطه توسعه گردشگری پایدار و جامعه محور دارد بنابراین مدیریت علمی این میراث ارزشمند ضرورت دارد.
وی تاکید کرد : اداره کل حفاظت محیط زیست استان در راستای حفاظت و بهره برداری خردمندانه از تالاب های استان از سال گذشته اقدام به تدوین برنامه جامع مدیریت زیست بومی حوزه آبریز برای سه تالاب برم الوان ، مورزرد و شرم درنگ زیلایی با همکاری همه ذینفعان بخش های دولتی ،خصوصی و به ویژه جوامع محلی حاشیه تالاب ها کرده است .
وی خاطرنشان کرد: تدوین و اجرای این برنامه ها می تواند ضمن حفاظت از تالاب های استان ، چهارچوبی برای مدیریت بهره برداری خردمندانه و مسئولانه با همکاری همه بهره برداران را ایجاد می کند.
حاتمی تصریح کرد : برنامه مدیریت تالاب های استان با محوریت گردشگری جامعه محور و توسعه الگوهای نمونه گردشگری طبیعت محور و حمایت از معیشت های پایدار جوامع محلی در سازمان حفاظت محیط زیست کشور تصویب و برای اجرا به استان ابلاغ شده است .
تالاب جهانی «برم الوان» را بهتر بشناسیم
تالاب «برم الوان» در شهرستان بهمئی بهمن ماه پارسال به عنوان بیست و ششمین تالاب کشور در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر ثبت شد، رشته کوه زاگرس با جنگل‌های بادام و بلوط و گونه‌های جانوری متخلف از پرندگان و گیاهان کمیاب احاطه کرده است و یکی از شاهکارهای طبیعت در کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود.
این تالاب که در نزدیکی منطقه حفاظت شده تنگ سولک قرار دارد به گفته کارشناسان محیط زیست نقش کلیدی در ذخیره‌سازی آب برای حمایت از جمعیت حیات وحش در اطراف و درون منطقه حفاظت شده ایفا می‌کند.
برخی از گونه‌های جانوری مهم جهانی مانند شنگ، اردک سرحنایی و کپور ماهیان و ماهی بنی، خوتکا و لاک پشت مهمیز دار در منطقه وجود دارند که برای بقا به این دریاچه وابسته هستند.
تالاب «بَرم الوان» در ۴۰ کیلومتری شهر لیکک، مرکز شهرستان بهمئی و ۸۰ کیلومتری شمال غربی دهدشت، مرکز شهرستان کهگیلویه واقع شده است این میراث طبیعی با مساحتی حدود ۱۴ هکتار در نزدیکی تپه ماهورهای گچی قرار گرفته است و حاشیه این تالاب با گیاهان نادری مانند نی، گز، زالزالک و خارشتر پوشیده شده است.
عمق تالاب "برم الوان" بین ۱۲ تا ۳۰ متر متغیر است این تالاب با مناظر طبیعی خیره کننده و تنوع گیاهی و جانوری خود، یکی از جاذبه‌های گردشگری استان محسوب می‌شود.
تالاب مور زرد زیلایی
تالاب مور زرد زیلایی نیز که اکنون در فهرست تالاب های کشور ثبت شده بخشی زیادی از مراحل قانونی برای ثبت در کنوانسیون بین المللی رامسر را پیموده است.
در تالاب یا دریاچه مورزرد که محل زیست انواع ماهی، قورباغه، مار آبی، مارماهی، لاک پشت،خرچنگ است و پرندگان آبی همچون مرغ ماهیخوار، اردک و غاز نیز در اطراف آن زندگی می کنند.
این دریاچه که به نام برم مور زرد زیلایی در فهرست آثار ملی ثبت شده مانند اقیانوس آبی کوچکی است که آینه‌وار طراوت و نشاط را انعکاس می‌دهد.
منطقه اطراف دریاچه مذکور که پوشیده ازجنگل‌های بلوط و زالزالک و گل‌های زرد، درختان کوهی و زمین‌های زراعتی سرسبز است آنچنان چشم نواز است که گویی در بهشتی زمینی را به روی مهمانان خود گشوده است.
آب دریاچه مورزرد زیلایی از طریق یک راه باریک به آب رودخانه ریش در منطقه سادات شاه غالب شهرستان کهگیلویه می‌ریزد و از آنجا پس از طی مسافتی، به رود کارون می‌پیوندد.
