فقر توسعه در سرزمین آریو برزن
شاید یکی از دلایل تشدید بیکاری در استان پر از ظرفیت های خدادادی کهگیلویه وبویراحمد نبود صنایع و فعال نبودن معادن در این استان غنی باشد و شاید از طرفی دیگر هم توجه نکردن به اشتغال پایدار برای تحصیکرده ها و فارغ التحصیلان هم استانی که امروز لباس های کارگری را در کیسه های برنج خارجی جا می دهند و بر سر خیابان ها برای کارگری روزمزد می ایستند بر این درد نیز افزوده باشد.
آماری غم انگیز برای جوانان کهگیلویه وبویراحمدی!
اما همین چند سال پیش بود که با احداث سومین شهرک صنعتی در شهر یاسوج و احداث چند شهرک صنعتی در استان ناووس روز های خوش برای جوانان این دیار به صدا درآمد و شاید کمتر کسی احساس می کرد با توجه به این همه ظرفیت پنهان از معادن نیکل و فسفات چرام تا پتروشیمی دهدشت و شرکت نفت و گاز گچساران تا زیبایی های گردشگری یاسوج ، این استان رتبه اول در بیکاری کشور را دارا باشد.
اما جای تعجب نیست؛ بر اساس آمار ها درد بیکاری در استان کهگیلویه و بویراحمد با آغاز دهه ۹۰ و توقف و رکود بی سابقه در طرح های عمرانی به عنوان اصلی ترین بهانه های دولت به حد خود رسید و با توقف پروژه هایی چون جاده پاتاوه – دهدشت و مسکن مهر، پتروشیمی دهدشت و چند طرح بزرگ دیگر و حتی تعطیلی کامل شهرک های صنعتی تعداد زیادی از نیروهای شاغل در این پروژه ها وکارخانه ها به جمع دیگر بیکاران استان اضافه شدند.
از طرف دیگر رکود بی سابقه در صنایع استان و غیر فعال شدن تعداد زیادی از آنها و فعالیت شهرک های صنعتی با درصد پایینی از ظرفیت توسط فعال ها حود نیروهای بیکار شده فراوانی را به جامعه تحمیل شد موضوعی که امرز به غمنامه های بزرگ برای جوانان تحصیل کرده این دیار بدل شده است.
خرابه های جنگ زده به نام شهرک صنعتی
هرچند که دو شهرک صنعتی دیگر یاسوج به نام های شهرک صنعتی یک در سرآبتاوه امروز به خرابه ای بیشتر شباهت دارد و شهرک بلکو هم دیگر جایی برای عرض نداشته، اما روزگار جوان ترین شهرک صنعتی در مرکز استان نیز دنباله روی این شهرک های دیگر است.
قفل های که باز نشد
هرچند که دولت یازدهم با شعار قفل های باز نکرده و کلید تدبیر و با طمطراق شعارهای انتخاباتی پیروز کارزار انتخابات شد و جوانان خوشحال کهگیلویه وبویراحمدی نیز به دنبال رفع بیکاری خود بودند اما ماجرای حل معضل بیکاری در استان در دولت تدبیر و امید نیز ناکام ماند و این داستان پرغصه به پایان خوش نرسید.
معدن فسفات چرام که قرار بود انقلاب اشتغال در منطقه کهگیلویه را ایجاد نماید گرفتار حرف و حدیث های فراوانی شد و سرمایه گذار آن با دلی پر غم از دست مسئولان و نمایندگان کوله بارش را بست و رفت، کارخانه سیمان مارگون که برخی ایجاد بیش از 500شغل پایدار را برای آن در نظر گرفته بودند امروز در اما و اگر مانده،پروژه پر سود پاتاوه دهدشت به خاطر پرداخت نشدن مطالبات پیمانکار رو به تعطیلی مفرد نهاد و در آخر سوت قطار تدبیر هم نتوانست پروژه میلیادری راه آهن یاسوج اقلید را به صدا درآورد.
شکست پروژه های خادمی!!
از طرفی دیگر استاندار استان با دعوت از همه استانداران برای برون رفت از حال فعلی دستور دو منطقه اقتصادی و منطقه گردشگری در سرسیر و گرمسیر را داد و به دنبال آن منطقه آزاد اقتصادی گچساران که قرار بود تکانی جدی به حوزه اشتغال در استان بدهد، در میان وعده های پرزرق و برق برخی نمایندگان استان در مجلس گم شد و سر آخر هم معلوم نشد که چه آخر و عاقبتی در انتظار این پروژه های مهم و با ارزش در استان آمده است.
اما از توسعه گردشگری در مناطق سردسیری استان اگر بگذریم صنعت نفت در پرظرفیت ترین استان نفت خیز کشور هم راه به جایی نبرد به گونه ای که پتروشیمی های استان همانند دهدشت به پتروشیمی گچساران و پتروشیمی گچساران به پتروشیمی بیدبلند همه در کما به سر می برند و اشتغالهایی که برخی از مسئولان وعده آنها را داده بودند همگی به سرابی بیش تبدیل شد.
کلنگ های بی ثمر در دستور کار؟!
هر چند برخی از نمایندگان سعی کردند باکلنگ زنی پروژه های همانند پترو شیمی دهدشت، فولاد سقاوه لااقل جوانان این استان را خوشحال نگه دارند اما دیگر نماینده استان برای پتروشیمی بر طبل ناامیدی کوبید و حتی در جمع صنعتگران بخش خصوصی استان به شدت از احداث و ایجاد پتروشیمی در استان انتقاد کرد و معتقد بود که جاده های گچساران، باشت و دهدشت حتی ظرفیت کامیون های پتروشیمی ها را ندارند تا اینگونه دو طرح کلان دیگر برای ایجاد اشتغال ناکام بماند.
سرمایه گذارانی که از این استان فراری اند؟!
اما کارخانه سیمان مارگون که پیچی تاریخی را با سرمایه گذار لبنانی خود طی کرد و نوید آن می رفت تا جوانان شهری که خاک سیمان در گلوی آنها مانده است روزی در این کارخانه بر سر کار بیایند و از نعمت اشتغال آن برای خود و خانواده خود نانی تهیه کنند همچنان اندر خم یک کوچه اند.
وضعیت این کارخانه امروز به گونه ای در حال تکمیل شدن است گویی طلمسی عجیب این کارخانه را گرفتار کرده به طرزی که در آخرین وضعیت این پروژه نیز عده ای مقابل آن تجمع کردند و از سرمایه گذار لبنانی سهم خواهی اشتغالی داشتند.
اما گویی این پروژه نیز همانند دیگر پروژه ها در خواب زمستانی است و نماینده سرمایه گذار نیز بارها در جلسات مسئولان ارشد استانی با بخش خصوصی، مشکل آب را مانع تکمیل و راه افتادن پروژه عنوان کرده و حتی گفته که شاید تنها سرمایه گذار خارجی استان نیز همچون سرمایه گذار معدن فسفات چرام از ادامه کار خسته شود و منتظر فرصتی باشد که فرار را بر قرار ترجیح دهد.
غبار ناامیدی بر چهره جوانان آریو برزن
در حوزه گردشگری نیز ظرفیت های بیشماری در مناطق سردسیری استان به چشم می خورد که در طرح دولت تدبیر به مناطق گردشگری لقب گرفت، از شهر زیبای یاسوج با داشتن جاذبه های همچون پارک آبشار، تنگه گنجه ای و پارک جنگلی تا شهر سی سخت با داشتن جاذبه های همچون روستای توریستی کریک، مناطق تفریحی دشتک و کوه گل دناکه اولین نقطه عطف مهم برای توسعه یاسوج و سی سخت است.
اما این موضوع هم چندان بر وفق مراد جوانان این دیار نبوده و اشتغال خاصی در این بخش مهم و کم دردسر نسبت به بخش صنعت و معدن، اتفاق نیفتاده است.
به عنوان مثال می توان توجه نکردن به زیرساختهای مهم گردشگری در این مناطق را نام برد؛ زیرساخت هایی که هر ساله داد تمام مسئولان و مردم را در می آورد و از آن طرف گردشگران پایتخت طبیعت و شهر سی پهلوان سی سخت را نیز با نارضایتی بدرقه می کند و تاثیری هم در توسعه استان و توسعه اشتغال در آن ندارد.
با تمام این همه وضعیت اسفناک امروز کهگیلویه و بویراحمد در جایگاه های بالایی در جدول بیکاری در استان های کشور ایستاده است و البته با تعطیل بودن پروژه های مهمی که می تواند اشتغال را تکان دهد، طبیعی است که این استان از جایگاه خود در جدول بیکاری تکانی نخورد.
کهگیلویه وبویراحمد بیکارترین استان کشور
بر اساس آمارهای منتشر شده سازمان آمار از میان 32 استان حدود 22 استان بیکاری دو رقمی را لمس کرده که در این بین تعداد استانهای با نرخ بیکاری دو رقمی در سال 93 حدود 19استان بوده است.
و این آمار بیانگر این موضوع است که طی یکسال حدود 3 استان دیگر به این استانها اضافه شده که در حال حاضر کهکیلویه و بویراحمد بیکارترین و آذربایجان شرقی پُرکارترین استان کشور بودند.
رشد 17.7درصدی بیکاری در کهگیلویه وبویراحمد
طبق گزارش های مرکز آمار وضعیت بیکاری در 4 استان نسبت به سال 93 بدتر شده است که در این میان استان کهکیلویه و بویراحمد با 17.7 درصد و استان آذربایجان شرقی با 7.3 درصد بیکارترین و پُرکارترین استان های کشور بودند.
نرخ بیکاری در استانهای خراسان رضوی، کهکیلویه و بویراحمد و یزد در فاصله سال های 93تا 94افزایش داشته است که به عبارت دیگر بیکاری این استانها در دوره ذکر شده بین 2.5 تا 3.4 درصد افزایش یافته است.
از طرفی دیگر استاندار کهگیلویه و بویراحمد در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۴ و در شورای ورزش استان نرخ بیکاری در بین جمعیت جوان کهگیلویه و بویراحمد را ۴۴ درصد عنوان می کند. رقمی نگران کننده برای جوانان در سن اشتغال استان که چیزی قریب به نصف آنها از داشتن شغل محروم اند.
در آمارهای فصلی از بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد، تابستان وضعیت بهتری دارد و این دردر نیز به زمستان و تابستان بدل شده به گونه ای که در تابستان امسال این استان در جایگاه دهم کشوری در زمینه بیکاری قرار داشت و نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش ۰٫۹ درصدی بیکاری با ضریب ۱۳ درصد بازهم نرخ بیکاری در استان بالاتر از میانگین کشوری است.
شغل های فصلی ماحصل تدبیر مسئولان
بهرحال وضعیت کهگیلویه و بویراحمد در زمینه اشتغال به علت رونق گرفتن شغل های فصلی در بهار و تابستان بهتر از پاییز و زمستان است به گونه ای در زمستان ۱۳۹۴ نرخ بیکاری استان ۱۷٫۷ درصد اعلام شد در حالی که در بهار سالجاری این نرخ به ۱۶٫۴ درصد رسید که هرچند مسئولان استان سعی کردن آن را به تلاش های خود گره بزنند اما این تغییر آمارهای فصلی ناشی از فعال شدن ساخت و سازهای ساختمانی، رونق گرفتن اشتغال های موقت و کاذب است.
اما این درد پر غصه جوانان سرزمین آریو برزن امروز بیشتر از گذشته بر کُرده آنان سنگینی می کند و شاید تشدید این درد در کوچک ترین استان کشور با داشتن ظرفیت های عظیم خدادادی بر این درد نیز بیفزاید.
اعتراف تلخ!!
معاون امور اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در گفتگو با خبرنگاران
افزایش بیکاری را مربوط به کل کشور دانست و گفت: رشد بیکاری در استان موضوع
تازه و جدیدی نیست و کهگیلویه و بویراحمد همیشه در رتبه اول تا سوم نرخ
بالای بیکاری قرار داشته است.
مجید محنایی افزود: افزایش بیکاری در این استان در این دولت یا دولتهای
قبل نبوده و در تمام دولت ها کهگیلویه و بویراحمد با این مشکل مواجه بود.
اما تلاش مسئولان استان برای عادی جلوه دادن بیکاری و پیدا کردن نمونههای
آن در گذشته، منجر به تأیید وضعیت بغرنج اشتغال در استان هم میشود،
موضوعی که میتوان آن را از تعطیلی و رکود در واحدهای صنعتی و پیوستن خیل
عظیم تحصیلکردهها به اجتماعات کارگران روزمزد در شهرهای استان فهمید.
هنوز هم می توان راه و چاره ای برای این موضوع پیدا کرد که به عنوان مثال می توان راه اندازی پروژه های نیمه کاره، توجه به صنایع راکت تبدیلی به مدار بازگشتن کارخانه های صنعتی و ایجاد اشتغال پایدار و تمرکز کردن بر ظرفیت های گردشگری و اقتصادی در مناطق نفت خیز را راه های مناسب برای برون رفت از این موضوع دانست.
شعار را کنار بگذار عمل را پیشه کن؟!
اما باید دانست که ایجاد اشتغال با شعار و عده ایجاده نخواهد شد و مسئولان باید برای ایجاد این اشتغال پایدار دست به کارهای نوینی بزنند که این کار با توسعه جمعی بدون حب و بغض های سیاسی ترسیم خواهد شد.