استان کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۱۱ میلیارد مترمکعب بارش سالیانه و نیز ۸/۵ میلیارد متر مکعب رواناب از جمله استان های شاخص کشور در پتانسیل آبی است.
این حجم بارش اغلب در چهار ماه سال اتفاق می افتد و در هشت ماه دیگر که بیشترین مصرف آب شرب ، صنعت و کشاورزی وجود دارد شاهد کمترین بارش و یا عدم وجود هر گونه بارش در بیشتر نقاط استان هستیم.
کهگیلویه و بویراحمد معروف به سرزمین چشمه سارها و رودخانههای وحشی با وجود میزان بارندگی ۲ برابر میانگین کشوری مردم شهرهای مختلف آن به ویژه یاسوج مرکز استان، با کم آبی و بی آبی دست و پنجه نرم می کنند.
در راستای مهار منابع آبی استان همزمان با سفر پر برکت مقام معظم رهبری به استان در سال ۱۳۷۳ مطالعه و اجرای سدهای مهم مخزنی آغاز شد که نتیجه آن ساخت و بهره برداری از سدهای کوثر و شاه قاسم و نیز مطالعه سد تنگ سرخ و دیگر موارد است.
یکی از بزرگترین و مهم ترین طرح های استان سد تنگ سرخ است که حدود ۱۱ سال به صورت لاک پشتی و با مشکلات اعتباری دست و پنجه نرم می کرد اما در دولت سیزدهم توجه ویژه ای به آن شده است.
سد تنگ سرخ پروژه اولویت دار در دولت سیزدهم
سید ابراهیم رئیسی مهرماه سال ۱۴۰۰ در پنجمین سفر استانی خود به کهگیلویه و بویراحمد پس از ورود به یاسوج برای بازدید از مراحل ساخت سد تنگ سرخ به این منطقه رفت و با توضیحات مهندسان و دستاندرکاران از جزئیات ساخت این سد خاکی مطلع شد.
وی در این بازدید به وزارت نیرو و مسئولان استانی دستور داد تا سد تنگ سرخ تا پایان سال ۱۴۰۱ آبگیری شود و حقوق مردم نیز رعایت شود.
وزیر نیرو که رئیس جمهور رادر پنجمین سفر استانی و در شهر یاسوج همراهی می کرد درباره این طرح گفت: با تخصیص اعتبار لازم برای ساخت این سد در بودجه سال ۱۴۰۱ و از محل هایی مانند ماده ۵۶ ،پیش بینی می کنیم سد تا پایان سال ۱۴۰۱ آبگیری می شود.
علی اکبر محرابیان عنوان کرد: پیمانکار سد تنگ سرخ با سرعت هرچه تمام تر در حال فعالیت برای ساخت سد است و عملیات ساخت آن تا پایان سال ۱۴۰۱ پایان می یابد.
وی ادامه داد: خط انتقال آب سد تنگ سرخ به یاسوج شروع نشده است و با پیش بینی اعتبار آن در بودجه سال ۱۴۰۱ امیدواریم شاهد انتقال آب به این شهر باشیم.
اولویت در طرح سد تنگ سرخ بویراحمد رفع مشکل اراضی مردم است
رئیس مجلس شورای اسلامی درخصوص تملک اراضی واقع در طرح سد تنگ سرخ بویراحمد گفت: باید با ارزش سنجی اراضی، خسارات وارد شده به مردم تعیین و همچنین زمین ها باید با قیمت روز کارشناسی شود.
محمدباقر قالیباف تیرماه امسال در جریان بازدید از طرح سد مخزنی تنگ سرخ بشار، در جمع مردم منطقه تنگ سرخ بویراحمد، اظهار کرد: قطعاً این موضوع را پیگیری خواهم کرد و با توجه به همراهی رؤسای کمیسیونهای انرژی و کشاورزی مجلس در این سفر، این موضوع باید تعیین تکلیف شود.
وی با تاکید بر اینکه اولویت باید با اراضی تحت عملیات کارگاهی طرح باشد، گفت: با ارزش سنجی اراضی، خسارات وارد شده به مردم تعیین و کارشناسی می شود.
قالیباف ابراز داشت: همچنین زمین ها باید با قیمت روز کارشناسی شود، نه اینکه نزدیک به ۱۰ سال زمین ها از افراد گرفته شود و ارزشیابی با نرخ ۱۰ سال گذشته صورت گیرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: اولویت در طرح سد مخزنی تنگ سرخ بشار، رفع مشکل تملک اراضی مردم است.
درخواست تامین اعتبار برای سد تنگ سرخ
استاندار کهگیلویه و بویراحمد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در سفر دور اول رئیس جمهور به استان ، سد دارای پیشرفت فیزیکی ۳۵ درصد بوده که اکنون به ۴۵ درصد رسیده است.
سید علی احمدزاده افزود: مطالبات پیمانکار هم اکنون ۱۳۰ میلیارد تومان می باشد و جهت تملک اراضی کشاورزان در محدوده سد نیاز به ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار می باشد.
وی تاکید کرد: طبق آخرین برآورد صورت گرفته حداقل نیاز به ۱۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار جهت تکمیل کامل بدنه سد و پرداخت طلب پیمانکار و تملک اراضی می باشد.
احمدزاده عنوان کرد: حداقل در این مدت سه بار با وزیر نیرو دیدار انجام شده و قول تأمین اعتبار داده شده است؛ لیکن اعتبار تخصیصی جوابگوی سد نمی باشد.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: وعده وزیر برای افتتاح سد که قرار بود در سال ۱۴۰۱ آبگیری شود تحقق نمی یابد.
وی ادامه داد: با هماهنگی دادگستری استان هیأت کارشناسان رسمی دادگستری استان برای قیمت گذاری واقعی اراضی کشاورزان تشکیل شده و رضایت آنان جلب شده است و بخشی از اراضی با نرخ روز در حال خرید است لیکن در سال ۱۴۰۱ آبگیری محقق نمی شود.
سد تنگ سرخ بویراحمد پایان سال ۱۴۰۲ به مرحله آبگیری نزدیک خواهد شد
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: امسال تاکنون ۶۵ میلیارد تومان اعتبار به این سد تخصیص داده شده است.
آرش مصلح افزود: یکی از سیاست های دولت آیت الله رئیسی استفاده از تمام ظرفیت ها برای طرح های عمرانی است از جمله ماده ۵۶، فاینانس داخلی و خارجی، فروش اموال مازاد، تهاتر نفت، تامین منابع داخلی و دیگر موارد است.
وی عنوان کرد: برای سد تنگ سرخ یک فرایند کاملی تعریف شد و با هماهنگی مدیران استانی و ملی، یکی از این ظرفیت ها ماده ۵۶ بوده که تامین مالی صورت گرفت و نخستین تفاهم نامه مربوط به ماده ۵۶ اولین بار در تاریخ استان و در حوزه آبی برای سد تنگ سرخ امضا شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: ۱۱۵ میلیارد تومان از محل ماده ۵۶ در قالب تسهیلات بانک رفاه نهایی شده و آماده پرداخت است.
وی تاکید کرد: تاکنون حدود ۸۰ میلیارد تومان پرداخت در طرح انجام شده پیشرفت فیزیکی طرح حدود ۴۵ درصد است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: پایان سال ۱۴۰۲ به مرحله آبگیری نزدیک خواهدشد.
وی ادامه داد: هم اکنون کار بازنگری و بروز رسانی پرداخت بها اراضی و تملک اراضی در حال انجام است. و با تملک اراضی بعد از ۱۰ سال مقدمات افزایش جبهه های کاری فراهم خواهد شد .
مجموع اعتبارات سالجاری سد تنگ سرخ بویراحمد ۴۰۰میلیارد تومان
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: در حال حاضر، نخستین و مهم ترین پروژه اصلی این استان، سد تنگ سرخ می باشد که در سالجاری با تزریق ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار از منابع مختلف در حال احداث است.
علی شهابی نسب اظهار کرد: ساخت سد تنگ سرخ بویراحمد که ۱۱ سال پیش آغاز شده بود در سالجاری با نگاه جدی دولت با جذب اعتبارات از محل های مختلف هم اینک با حدود ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی و با هدف تأمین آب شرب شهر یاسوج مرکز استان و روستاهای حومه، آب کشاورزی و آب صنعتِ در حال ساخت می باشد.
وی افزود: این سد یک پروژه ملی است و هدف آن نیز فرا استانی است و علاوه بر تامین نیازمندی های آبی استان کهگیلویه و بویراحمد خاصه یاسوج مرکز استان قرار است که بخشی از آب شرب شهر شیراز را هم تأمین کند ولی عمده آب این سد مربوط به استان است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: سد تنگ سرخ آب شرب، صنعت، محیط زیست و صنعت همه و همه مربوط به استان را تامین می کند و در سفر مهرماه ۱۴۰۰رییس جمهور و هیات دولت سیزدهم به خاطر اهمیت آن ، تنها پروژهای بود که توسط شخص رئیس جمهور از نزدیک مورد بازدید قرار گرفت.
شهابی نسب ابراز داشت: در روزهای اخیر تفاهمنامهای بین آب منطقهای و بانک رفاه امضا شد که ۱۶۰ میلیارد تومان از محل ماده ۵۶ قانون تنظیم به صورت تسهیلات بانکی از طریق بانک رفاه کارگران و بانک توسعه و تعاون برای سرعت بخشیدن به این سد در اختیار آب منطقهای قرار گرفت.
وی ادامه داد: این ۱۶۰ میلیارد تومان به راحتی به دست نیامده و زحمات زیادی برای آن کشیده شده و این نخستین بار است که برای اجرای پروژه های عمرانی در سطح استان از بانک تسهیلات گرفته شده است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: همچنین امسال نزدیک به ۴۰ میلیارد تومان هم در خود قانون اعتبار دارد و ۱۰۰ میلیارد تومان هم قرار است از طریق تهاتر انجام شود و از سایر منابع بر اساس گزارش وزارت نیرو این سد نزدیک به ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار دارد.
باتوجه به اهمیت این سد و تنش های آبی مکرر افتتاح این طرح در آینده نزدیک بسیار با اهمیت است و تلاش دوچندان متولیان امر را می طلبد.
به گزارش ایرنا، سد تنگ سرخ بویراحمد با هدف تامین آب بلند مدت آشامیدنی و صنعتی شهر یاسوج و روستاهای اطراف آن، افزایش جذب گردشگر و کنترل سیلاب در حال ساخت است و تکمیل آن تاثیر گسترده ای بر این منطقه خواهد گذاشت.
استان کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۱۱ میلیارد مترمکعب بارش سالیانه و نیز ۸/۵ میلیارد متر مکعب رواناب از جمله استان های شاخص کشور در پتانسیل آبی است.
این حجم بارش اغلب در چهار ماه سال اتفاق می افتد و در هشت ماه دیگر که بیشترین مصرف آب شرب ، صنعت و کشاورزی وجود دارد شاهد کمترین بارش و یا عدم وجود هر گونه بارش در بیشتر نقاط استان هستیم.
در راستای مهار منابع آبی استان همزمان با سفر پر برکت مقام معظم رهبری به استان در سال ۱۳۷۳ مطالعه و اجرای سدهای مهم مخزنی آغاز شد که نتیجه آن ساخت و بهره برداری از سدهای کوثر و شاه قاسم و نیز مطالعه سد تنگ سرخ و دیگر موارد است.
سد خاکی تنگ سرخ که با هسته رسی در این استان درحال ساخت است، ۶۶,۵ متر ارتفاع و ۹۱۷ متر در ناحیه تاج، طول خواهد شد و ظرفیت ذخیرهسازی ۱۲۵ میلیون متر مکعب آب را دارد.
با بهرهبرداری از آن برای ۳۰۰ هزار نفر اهالی استان آب شرب پایدار تأمین می شود و بخشی از نیازهای آب کشاورزی، صنعتی و محیط زیستی استان نیز از محل ذخایر این سد تأمین خواهد شد.
سد تنگ سرخ سدی مشترک بین استان کهگیلویه و بویراحمد و فارس است.
سد تنگ سرخ بعد از یک دهه مطالعات مختلف زمین شناسی ، ژئوتکنیک ، هیدرولوژی ، پدافند غیر عامل ، باستان شناسی ونیز زیست محیطی به منظور تامین آب شرب ، صنعت و کشاورزی شهرستان های بویراحمد و دنا در اواخر دهه ۸۰ طراحی و در سال ۱۳۹۰ کلنگ زنی شد.
سد دارای مخزنی به حجم ۱۲۵ میلیون مترمکعب و تنظیم آب ۱۵۷ میلیون مترمکعب خواهد بود.
بر اساس تخصیص ابلاغ شده توسط وزارت نیرو ازاین میزان ۲۰ میلیون مترمکعب برای شرب شهر یاسوج و روستاهای اطراف، تیپ پیاده کوهستان ۴۸ فتح ، مراکز دانشگاهی و علمی اطراف شهر ، همچنین ۱۳/۳ میلیون مترمکعب جهت چهارشهرک صنعتی ، کارخانه سیمان مارگون و صنایع کشاورزی و روستایی ، ۳۳میلیون مترمکعب برای تامین آب بیش از ۴۲۰۰ هکتار اراضی کشاورزی و نیز ۳۴/۴۵ میلیون مترمکعب در سال برای بهبود محیط زیست و افزایش دبی آب رودخانه بشار در فصول بهار و تابستان است.
ایرنا/فهیمه قهرمانی