رای وحدت رویه در مورد شهادت کذب
جلسه هیأت عمومی دیوان عالی کشور پیرامون پرونده وحدت رویه ردیف ۶/۱۴۰۲، در ساعت ۸ روز سه شنبه مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۸، به ریاست حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای محمّدجعفر منتظری، رئیس محترم دیوان عالی کشور، تشکیل شد.
در نهایت، پس از استماع نظر نماینده دادستان کل کشور که به ترتیب ذیل منعکس گردید، رأی وحدت رویه قضایی شماره ۸۳۵ ـ ۱۴۰۲/۰۶/۲۸ صادر شد.
با تصویب قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ۱۳۷۵) و انحلال دادسراهای عمومی و انقلاب از ساختار نظام قضایی کشور، وظیفه تحقیقات مقدماتی بر عهده دادگاه سپرده شد و در نتیجه تصریح به «دادسرا» در ماده ۶۵۰ قانون مذکور در خصوص شهادت دروغ موضوعا لغو گردید.
پس از احیای مجدد دادسراها، قانونگذار علاوه بر ماده ۳۲۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ درباره دادگاه، در ماده ۲۰۹ همین قانون، به تفهیم حرمت و مجازات شهادت دروغ از سوی بازپرس نسبت به شاهد به عنوان یک تکلیف قانونی اشاره نموده و با توجه به لزوم تفسیر قانون برای کشف مراد مقنن، ضمانت اجرای مجازات تعیین شده در رابطه با شهادت دروغ در مرحله تحقیقات مقدماتی نزد مقامات دادسرا نیز مشمول ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) گردیده است.
به استناد موارد فوق، رای شعبه سیزدهم دادگاه تجدیدنظر استان البرز که با این نظر مطابقت داشته و شامل اکثریت آراء صحیح و قانونی تشخیص یافته است، طبق ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی، برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاه ها و سایر مراجع اعم از قضایی و غیر قضایی لازم الاتباع تلقی می شود.
تعریف شهادت دروغ
در معناشناسی لغوی، شهادت به معنای دیدن و درک است؛ اما در اصطلاح حقوقی، شهادت به اخباری گفته می شود که فرد نسبت به واقعه ای بر اساس حواس خود چشم و گوش ( دیده و شنیده ) و در دادگاه صالح و نزد مقام قضایی با جرئیات کامل آن را تعریف می کند، حتی اگر این امر به ضرر خود و به نفع شخص دیگری باشد
مجازات شهادت دروغ
به منظور مقابله با جرم شهادت دروغ و حفظ اعتبار نظام دادرسی، مجازاتی توسط قانون گذار مقرر شده است.
بر اساس ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵، هر فردی که در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد، به حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی بین بیست و پنج میلیون تا یکصد میلیون ریال محکوم خواهد شد.
عوامل تشدید کننده مجازات شهادت کذب:
- در پرونده های حساس مانند قتل، تجاوز یا فساد اقتصادی، مجازات مرتبط با شهادت دروغ می تواند سنگین تر شود.
- در شرایطی که شهادت کاذب به طور مستقیم موجب صدور حکم نادرست شده باشد، میزان شدت مجازات افزایش می یابد.
- داشتن سابقه کیفری می تواند در تعیین میزان مجازات نقش موثری داشته باشد.
جلوگیری از شهادت کذب برای حفظ عدالت و اعطای اعتماد عمومی به نهادهای قضایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
هر فرد به عنوان شهروندی مسئول باید از اهمیت صداقت در ارائه شهادت آگاه بوده و از هرگونه عملی که ممکن است عدالت را تضعیف کند، خودداری نماید.
روش اثبات شهادت دروغ
شهادت دروغ یکی از چالش برانگیزترین موضوعات در روند دادرسی است که وکلا و قضات باید با دقت و هوشمندی پی ببرند که شهادت که شخص می دهد آیا راست است یا دروغ. راهکارهای اصلی برای اثبات کذب بودن شهادت عبارتند از:
1- تکنیک پرسشگری تخصصی
- طراحی سؤالات پیچیده و متوالی
- ایجاد شرایط پاسخگویی دشوار برای شاهد
- بررسی انسجام و ثبات پاسخ ها
2- مقایسه تطبیقی اظهارات شهود
- تحلیل تناقضات موجود در گفته های شهود مختلف
- شناسایی اختلافات جزئی و کلیدی
- مستندسازی دقیق اظهارات
3- احراز صلاحیت شاهد
- بررسی وضعیت عدالت و اعتبار شاهد
- احراز بلوغ و سلامت روانی
- بررسی سوابق کیفری و اعتبار شخصیتی
نمونه شکایت کیفری شهادت دروغ
با سلام
احتراما به استحضار می رسانم:
اینجانب به عنوان مشتکی عنه در پرونده کیفری به شماره کلاسه ………. در دادگاه کیفری ………. به اتهام ……… محکوم شده ام، که در دادنامه شماره ………. به دلیل اتهام مذکور این حکم صادر گردیده است.
پس از بررسی دقیق دادنامه و مستندات موجود در پرونده، دریافتم که دلیل محکومیت، شهادت شاهدان ذکرشده می باشد؛ به طوری که طبق مستندات پرونده، شاهدان به ترتیب عبارتند از:
1- …………
2- …………
ذکر این نکته ضروری است که هیچ یک از این اشخاص برای اینجانب آشنا نیستند. به علاوه، به نظر می رسد که این شاهدان، به دلیل ارتباطات خانوادگی یا همسایگی با شاکی، شهادتی ارائه داده اند که از نظر قانونی قابل استناد نمی باشد و فاقد اعتبار است.
با توجه به مفاد شرح شکواییه و ادله ارائه شده، که شامل:
1- ………
2- ………
می باشد، ضمن استناد به ماده 650 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده)، از مراجع صالح تقاضای تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام شهادت دروغ را دارم.
شکایت کیفری چیست و چقدر طول می‌کشد؟
شکایت کیفری، یک راه حقوقی برای احقاق حقوق تضییع شده است که به موجب آن، شما می توانید از طریق مجاری قانونی، علیه اشخاصی که مرتکب جرم شده اند، اقدام به دادخواهی کنید.
در نظام حقوقی ، هر فرد حق دارد برای دفاع از حقوق پایمال شده خود، به مراجع قضایی مراجعه و شکایت کیفری طرح کند.
بررسی زمان بندی رسیدگی به پرونده های کیفری :
- دادگاه کیفری یک 224 روز
- دادگاه کیفری دو 79 روز
- دادسرای عمومی و انقلاب 46 روز
- دادگاه های بخش 70 روز
- دادگاه های حقوقی 104 روز
- دادگاه های انقلاب 86 روز
- دادگاه های تجدید نظر 90 روز
کلام پایانی
قانون وکالت مصوب 1315، چارچوب حقوقی دقیقی را برای فعالیت وکلا تعیین کرده است. طبق ماده 55 این قانون، تظاهر به وکالت یا مداخله در امور حقوقی توسط افراد فاقد پروانه وکالت ممنوع بوده و مستوجب مجازات است.
دسته بندی تخصصی وکلای دادگستری:
1- وکلای حقوقی
- رسیدگی به دعاوی مدنی
- مشاوره در امور قراردادها
- حل اختلافات ملکی و تجاری
2- وکلای کیفری
- دفاع از متهمان
- پیگیری جرائم
- مشاوره در پرونده های کیفری
راهکارهای یافتن وکیل متخصص:
- مراجعه به سامانه های معتبر انتخاب وکیل
- بررسی تخصص و سوابق وکیل
- انتخاب وکیل پایه یک دادگستری
مزایای استفاده از سامانه های انتخاب وکیل:
- دسترسی به وکلای متخصص در حوزه های مختلف
- امکان مقایسه سوابق و تخصص وکلا
- سهولت انتخاب وکیل مورد نظر
- پوشش گسترده خدمات حقوقی و کیفری
انتخاب وکیل متناسب با نوع پرونده، گامی حیاتی در مسیر احقاق حق است.
