اگرچه مسئولان استان کهگیلویه و بویراحمد تاکید دارند که ساخت و سازها در شهر زلزله زده سی سخت با رعایت تمامی الزام های نظام مهندسی انجام خواهد شد اما نباید فراموش کرد که برخی ساختمان های آسیب دیده در این زمین لرزه تمامی مجوزها را داشته اند اما باز هم تخریب شده اند.
دلیل این تخریب ها نیز به کلی بودن قوانین نظام مهندسی در سراسر کشور بر می گردد ، در واقع قوانین ساخت و ساز متناسب با اقلیم های مختلف تهیه و تدوین نشده اند.
این کلی نگری نیز از نداشتن مطالعه و تحقیق درباره اقلیم های مختلف در مناطق نشات می گیرد. با این حال زمین لرزه سی سخت به رغم خساراتی که به بار آورده است می تواند فرصتی برای تحقیق و مطالعه پیرامون الزام های ساخت و ساز در دامنه های دنا فراهم کند.
ویران شدن ساختمان ها می تواند اطلاعات زیادی برای معماران ، شهرسازان و مهندسان عمران در پی داشته باشد تا از ایجاد چنین خسارت هایی در آینده پیشگیری کنند با این حال همچنان جای مهندسان و متخصصانی که نوع آوارها ، مصالح، خسارات و ارتباط آنها را باهم به لحاظ علمی تحلیل کنند در شهر سی سخت خالی است.
کار آوار برداری و تخریب خانه ها در سی سخت به سرعت در حال انجام است آنچنان که گویی بسیاری از این خانه ها هرگز نبوده اند و روزانه زمینی مسطح در کوچه ها و خیابان های خودنمایی می کند.
البته این عجله از سوی مردم طبیعی است ؛آنها شرایط سختی دارند بارش برف و باران و شیوع ویروس کرونا و حالا هم ترس از ویروس کرونای انگلیسی آنها را وادار کرده که به سرعت تخریب و ساخت و ساز خانه ها را آغاز کنند.
خانه ها بی آنکه مورد بررسی علمی ساخت سازه قرار بگیرند تخریب می شوند.در چنین شرایطی که امکانات و شرایط استان اجازه نمی دهد نظام مهندسی انرژی و نیروی انسانی خود را به این سمت هدایت کند می توان از ظرفیت دانشگاه های کشور و یا مهندسان معمار و عمران دیگر استان ها استفاده کرد تا به کمک استان بیایند و مستندسازی بناها و ساختمان ها، تخریب ها و نکات و جزئیاتی که باعث شده برخی خانه ها تخریب شوند و در عوض برخی سالم بمانند را انجام دهند.
این مستندسازی می تواند بعدها فرصت تحلیل برای کارشناسان ایجاد کند از سویی برای بومی سازی قوانین نظام مهندسی نیز می توان از این اطلاعات استفاده کرد .نکته دیگر اینکه در همین شهر سی سخت برخی انواع مصالح خسارت بیشتری دیده اند که تحلیل آوارها نیز می تواند به مردم در انتخاب مصالح استاندارد و متناسب با اقلیم کمک کند.
نمی توان درباره زمین لرزه سی سخت به قطعیت نظر داد اما آنچه مسلم است این شهر چه پیش از این زمین لرزه و چه در آینده همواره شاهد زمین لرزه هایی بوده و خواهد بود و آنچنان که کارشناسان می گویند تکرار زمین لرزه ها حتی با شدت کم می تواند باعث خستگی مصالح شده و به مرور مقاومت بنا کم می شود ،چنانچه خانه هایی در زلزله ۲۹بهمن ماه تخریب شدند که در زمین لرزه های خسارت بار سالهای ۶۸ و ۹۷ آسیبی ندیده بودند و در نتیجه باید در ساخت و سازها بر روی گسل دنا ؛ احتمال وقوع زمین لرزه در آینده و تاثیر آن بر مقاومت ساختمان در نظر گرفته شود.
این روزها شهر سی سخت روزهای سختی را می گذراند. برخی مانده اند با وسایلی که از آوارها خارج شده و حالا باید آن را جایی امانت بگذارند و به اندازه یک زندگی موقت در چادرها وسیله بردارند. چادرهایی که چیزی در برابر سرما حفاظتشان نمی کند و از سویی گرم کردن آنها هم کار دشواری است.
یکشنبه شب گذشته آتش سوزی در یکی از همین چادرها ممکن بود حادثه جدیدی رقم بزند که در نهایت فقط چادر سوخت و کسی آسیبی ندید.
با اینکه برخی خانه ها آسیب ندیده اند اما زمین لرزه با روح و روان صاحبان این خانه ها کاری کرده است که خوابیدن در خانه برایشان سخت است در نتیجه اغلب در چادرها به سر می برند.
چادرها شرایطی به وجود آورده که بچه ها اغلب در کوچه ها درکنار هم بازی می کنند و زنان نیز دور هم جمع می شوند تا ترسشان کمتر شود. برخی نیز با نیت کمک در خیابان ها می چرخند که همه این تجمعات باعث شده زنگ خطر شیوع ویروس کرونا در این شهر به صدا در بیاید ویروسی که در روزهای گذشته نوع انگلیسی آن در استان تایید شد و هم قربانی داشته است.
تعدادی کانکس نیز برای این شهر ارسال شده است اما موضوع شیوع ویروس کرونا باعث شده کانکس ها بدون استفاده بمانند.همه این سختی ها از یک سو، رفت و آمد آدمهایی که می خواهند تبلیغات خود را برای حضور در انتخابات شوراها و حتی ریاست جمهوری از آوارهای شهر سی سخت آغاز کنند نیز درد دیگری است.
در شرایطی که برای ورود و خروج به شهر سی سخت دستورالعمل های کرونایی تدوین شده است باز برخی افراد با کاروان حامیان خود بدون رعایت پروتکل ها به این شهر سفر می کنند. این در حالی است که همین رفت و آمدهای بدون خروجی و صرفا با اهداف شخصی وضعیت این شهر را تهدید آمیز کرده است آنچنان که علوم پزشکی هر گونه ورود به شهر را منوط به انجام تست سریع کرونا کرده است.
سی سخت این روزها شرایط دشواری دارد اما مردم این شهر همچون گذشته عزتمندانه برخاسته اند و برای آبادانی شهر تلاش می کنند.
اکنون خواسته اصلی ساکنان سی سخت با توجه به قرار گرفتن این شهر برروی گسل زلزله ؛ ساخت خانه هایی ایمن است که تمامی قوانین نظام مهندسی در ساخت انها رعایت شود ؛مصالح استاندارد در ساخت سازه ها بکار برده شود تا بار دیگر خانه ها بر سرشان آوار نشود.
زمین لرزه ای به بزرگی ۵.۶ ریشتر شامگاه ۲۹ بهمن ماه شهر سی سخت را لرزاند و همچنان پس لرزه های آن ادامه دارد.تاکنون بزرگترین پس لرزه آن ۴.۵ ریشتر بوده است که ظهر چهارشنبه ۶ اسفندماه شهر سی‌سخت مرکز شهرستان دنا را در استان کهگیلویه و بویراحمد لرزاند.
در پی وقوع زلزله ۵ و ۶ دهم ریشتری به ۳ هزار و ۷۰۰ واحد از منازل مسکونی خسارت وارد شد.۸۰۰ واحد به علت خسارت ۶۰ تا ۱۰۰ درصد نیاز به بازسازی دارد و از مجموع ۳ هزار و ۷۰۰ واحد نیز ۲ هزار و ۹۰۰ واحد تعمیری هستند.
از مجموع ۸۰۰ واحد بازسازی ۴۲۰ واحد شهری و ۳۸۰ واحد روستایی و از ۲ هزار و ۹۰۰ واحد تعمیری هزار و ۵۰۰ واحد شهری و هزار و ۴۰۰ واحد روستایی است.
میزان خسارت زلزله به واحد های تعمیری بین ۲۰ تا ۴۰ درصد و بر اثر این زلزله به ۲ هزار و ۳۰۰ واحد مسکونی خسارت معیتشی از جمله تخریب اسباب و وسایل منزل خسارت وارد شده است.۶۴ نفر در این زلزله دچار مصدومیت شدند.
۱۲ فروردین سال ۹۷ نیز زمین لرزه ۵.۲ ریشتری در شهرهای سی سخت و یاسوج خساراتی به بار آورد.در سال ۶۸ هم زلزله ای با بزرگی بیش از ۵.۲ ریشتر سی سخت را لرزاند و به یک هزار واحد مسکونی خسارت وارد کرد.
شهرستان ۴۲ هزار نفری دنا در ۳۵ کیلومتری غرب یاسوج قرار دارد.
