صالحی «دلواپس» شده است؟

علی‌اکبر صالحی، معاون محترم رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران سفری به اروپا داشته که به‌عنوان سفر یک مقام رسمی، اصلا عجیب نیست اما در این سفر حرف‌های جالبی مطرح کرده است.

آقای صالحی که در مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای وین نقش قابل توجهی داشت و هنوز نیز خود را وفادار به برجام می‌داند، در فرازهایی از مصاحبه خود با نشریه معتبر انگلیسی گاردین گفته است: «همان‌طور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده، ایران به تعهدات خود پایبند بوده است، اما دیگر برای افکار عمومی روشن شده و بر کسی پوشیده نیست که طرف مقابل واقعا وعده‌هایش را اجرا نکرده؛ اینکه تحریم‌ها را بردارند و مبادلات بانکی به حالت عادی بازگردد، اینکه مبادلات تسریع شده و روابط اقتصادی گسترش یابد. این‌ها در آن حدی که انتظار داشتیم محقق نشده‌اند.»

وی همچنین افزوده است: «گاه و بی‌گاه شاهد این هستیم که طرف دیگر درخواست‌هایی مطرح می‌کند که فراتر از برجام هستند. در عین حال، می‌بینیم که طرف دیگر خودش به طور کامل تعهداتی را که داده، مثلا در مورد رابطه بانک‌های بزرگ با ایران، انجام نداده است... طرح درخواست‌های زیاده‌خواهانه، اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.»

آقای صالحی همچنین در جمع خبرنگاران و دانشگاهیان انگلیسی گفته بود ممکن است تغییر دولت در آمریکا اوضاع را برای اجرای برجام دشوارتر کند.

آن‌گونه که از سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی مشخص است، وی دست‌کم 3 دسته نگرانی در خصوص اجرای توافق هسته‌ای وین دارد:

الف – اینکه طرف غربی به طور کامل به تعهداتش پایبند نبوده و انتظارات طرف ایرانی از توافق هسته‌ای محقق نشده است؛

ب – اینکه طرف غربی بعضا زیاده‌خواهی می‌کند؛

ج – اینکه با روی کار آمدن دولت جدید در واشنگتن وضعیت برجام می تواند به‌خطر بیفتد. منظور آقای صالحی «احتمالا» این است که اگر ترامپ در آمریکا روی کار بیاید به برجام پایبندی نخواهد داشت.

جدا از اینکه هر 3 نگرانی آقای صالحی انصافا صحیح است و باید به صداقت ایشان در بیان این نگرانی‌ها آفرین گفت، جا دارد برخی حرف‌های مشارالیه را به خاطرش آورد: «آنچه آنان می‌خواستند محقق نشد. آنان می‌خواستند ایران در کلوپ فناوری هسته‌ای جهان نباشد که شدیم و خواسته‌هایمان را بر آنان تحمیل کردیم. .. این مذاکرات در نهایت عزتمندی و اقتدار انجام شد و شهادت می‌دهم که تاریخ بعداً ثابت خواهد کرد که در مذاکرات دست بالاتر را داشتیم. .. اطمینان می‌دهم برجام سند و تاج افتخار برای ملت خواهد بود و یقین بدانیم با آن، منافع و حاکمیت ملی را حفظ خواهیم کرد.»

جناب آقای صالحی قطعا آنچه را در لندن گفته‌اند، با هدف بازپس گرفتن «شهادت» فوق نبوده است اما خوب است آقای صالحی به این نکته توجه کنند که تاریخ که از نظر ایشان ثابت‌کننده است، تابه‌حال همان‌نگرانی های ایشان را ثابت کرده است، نه آنچه وی در مجلس شورای اسلامی وعده اثباتش را داده بود.

این هم گفتنی است که آنان که پیش از اینها و خیلی زودتر از آقای صالحی، نگرانی‌های مزبور یا دست‌کم بخشی از آنها را بر زبان آورده بودند، «دلواپس» خطاب شدند و با الفاظی نظیر کم‌سواد، «بروید به جهنم»، بی‌شناسنامه و قس علی هذا مورد خطاب قرار گرفتند. به هر حال، آقای صالحی اگر چه نگران است اما نه دلواپس خطاب خواهد شد و نه به جهنم حواله می‌شود. این از اقبال بلند این دانشمند هسته‌ای است.