غار «ده‌شیخ» کهگیلویه و بویراحمد؛ جاذبه ناشناخته برای گردشگری ماجراجویی
این جاذبه شگفت‌انگیز طبیعی که در بالادست روستایی به همین نام و ۳۵ کیلومتری شهر سی‌سخت مرکز شهرستان دنا واقع شده است سال‌ها ناشناخته بود تا اینکه از طرف افراد محلی ( یک چوپان) کشف شد.
موقعیت این جاذبه بی‌نظیر گردشگری در قلب دنا
اینجا صدای چک‌چک آب، قندیل‌های زیبا، آب و هوای خنک،مطبوع و دالان‌های تو در تو چهره‌ای منحصر به فرد از زیبایی‌های خلقت خداوندی در چین خوردگی‌های زاگرس مرکزی را به تصویر کشیده است.
در ورودی‌های غار «ده‌شیخ» یکی از حیرت انگیزترین تجربیات برای گردشگر جلوه‌گری می‌کند جایی که با قدم زدن در فضایی اسرارآمیز و تماشای ستون‌های زیبای طبیعی و قندیل‌های آویزان گردشگران مجذوب قدرت خداوند می‌شوند.
یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز غار ده‌شیخ سرد بودن هوای آن در تابستان و گرم بودن آن در زمستان است. جاذبه‌های غار ده‌شیخ هنگامی‌که با ریزش قطرات آب قندیل‌ها تشکیل شده تماشایی تر می‌شود به گفته کارشناسان ریزش آب نشان از این دارد که قندیل ها در حال رشد است و فضای زنده‌ای در این غار حاکم است.
گردشگران برای سفر به این منطقه ابتدا باید به شهر یاسوج سفر کنند و بعد از پیمایش مسافتی حدود ۴۵ کیلومتری به بخش پاتاوه شهرستان دنا برسند و پس از عبور کردن از مناظر تاریخی و طبیعی پل پاتاوه به دنیای رازآلود و غار ناشناخته ایران در کهگیلویه و بویراحمد خواهند رسید.
زیبای‌های این منطقه به غار محدود نیست به طوری که طبیعت اطراف این سرزمین خیال انگیز انبوه درختان و جنگل های رویایی بلوط، آبشاری خروشان و دره های عمیق و دست نخورده هر بیننده ای را مجذوب خود می کند.
غار «ده‌شیخ» سال ۱۳۹۶ثبت ملی شد و توسط غارشناسان ۶ کیلومتر از آن کشف شده، طبیعت بکر و دست نخورده اطراف این غار با ترکیب درختان در هم تنیده بلوط، رودخانه خروشان بشار و چشم انداز دل نشین کوه دنا بر زیباهای وصف نشدنی آن افزوده است.
اهمیت غار «ده‌شیخ»
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد می گوید که کارشناسان براساس فسیل‌های کشف شده در غار ده‌شیخ قدمت آن را تخمین زده‌اند.
عبدال دیانتی نسب تاکید کرد: غارها از نخستین پناهگاه های بشر به شمار می‌روند به همین علت غار ده‌شیخ افزون بر گردشگری ارزش پژوهشی هم دارد.
وی با اشاره به اینکه غارها پیش از زندگی روستانشینی محل زندگی بشر بود تاکید کرد: این پدیده‌های طبیعی از نظر زمین‌شناسی، جغرافی‌شناسی، فسیل‌شناسی و تاریخ‌شناسی نقش مهمی دارند.
دیانتی‌نسب با یادآوری اینکه غارها زیستگاه گونه‌های مختلف خفاش هستند که این گونه جانوری نقش مهمی در کنترل جمعیت حشرات و آفت‌های گیاه‌خوار دارند بر حفاظت از این پدیده‌های طبیعی تاکید کرد.
قدمت غار ده شیخ
آن طور که برخی از کارشناسان می‌گویند: این اثر طبیعی اعجازانگیز یکی از جاذبه‌های ناشناخته زاگرس در کهگیلویه و بویراحمد است که قدمت آن به ۱۳۵ میلیون سال می‌رسد به طوری که بر اساس اطلاعات به‌دست آمده شکل‌گیری آن مربوط به دوره دوم زمین‌شناسی است.
محققان می‌گویند که استخوان‌ها و سفال‌هایی که در غار ده‌شیخ کشف شده گویای آن است که برخی از انسان‌ها در مقطعی از تاریخ این غار شگفت انگیز را برای زندگی کردن برگزیده‌اند .
گفته می‌شود که ده‌شیخ یکی از حدود ۶۰۰ غار شناسایی شده در کشور است و به لحاظ وسعت و عمق تاکنون رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.
غار ده‌شیخ معروف به غار علی صدر دوم
برخی از کارشناسان غار ده‌شیخ دنا را علی صدر دوم نام نهاده‌اند و اعتقاد دارند این ۲ اثر طبیعی تشابهات زیادی دارند به طوری که براساس بررسی‌های زمین‌شناسی صورت گرفته غار ده‌شیخ سالیان طولانی بر اثر ریزش نزولات جوی حفره‌هایی ایجاد شده و آب درون حفره‌ها به بیرون خارج می‌شده که موجب شکل‌گیری قندیل‌های بسیار زیبا و شگفت‌انگیزی شده است.
قدمت غار علیصدر را نیز زمین شناسان به دوران دوم زمین شناسی یعنی دوره ژوراسیک ( ۱۹۰ تا ۱۳۶ میلیون سال قبل ) نسبت داده اند و این غار به عنوان یکی از عجایب طبیعی در استان همدان واقع شده است.
زیرساخت‌های موجود
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: در ابتدا مردم برای دیدن غار ده‌شیخ مجبور بودند با سختی بسیار از برخی پستی‌ها و بلندی‌های کنار و درون غار عبور کنند اما هم اینک درهای ورودی آن کنده‌کاری شده و بازدیدکنندگان به راحتی می‌توانند از آن دیدن کنند.
مجتبی امیرحسینی افزود:روشنایی محوطه غار و تمامی ملزومات برای رفت و آمد بازدیدکنندگان فراهم شده است و هم‌اینک با خودرو های اردوگاه گردشگران به سمت غار برده می‌شوند.
وی بیان داشت: ۵۰۰ متر از مسیر غار آسفالت و ۵۰۰ متر دیگر سنگ فرش است و مسیر برای عبور و مرور افراد بسیار راحت است.
امیرحسینی تاکید کرد: رستوران، آلاچیق و سکوی‌نشیمن، نمازخانه، سرویس‌های بهداشتی، پارکینگ اختصاصی و دیگر زیرساخت‌های رفاهی مورد نیاز برای بازدیدکنندگان از این غار ایجاد شده است.
