کشاورزی کهکیلویه و بویراحمد در بخش دیم چه در زراعت و چه در باغبانی از دو پدیده نامیمون خشکسالی و گرد و غبار آسیب جدی دیدندتا جایی که 80 درصد زراعت دیم در گرمسیر از بین رفته و گرد و غبار نیز خسارت 15 تا 40 درصد به باغات و زراعت این استان وارد کرده است.
بخش کشاورزی در سال‌های اخیر بیشترین تاب‌آوری را در مقابل تکانه‌های اقتصادی به ویژه تحریم‌ها داشته و به استناد مدارک سهم بالایی هم در رونق و پیشرفت اقتصادی به خود اختصاص داده است حتی اگر از موضوع امنیت غذایی بگذریم.
برهمین اساس نقش 18 درصدی و 8 درصدی در تولید ناخالص داخلی و ارزش‌افزوده اگرچه در مقاطع مختلف کاهش‌هایی داشته، اما واقعیت این است در شرایطی که نمی‌شود روی نفت و فروش آن حساب کرد، تنها امید برای داشتن یک اقتصاد سرپا حساب کردن روی تولید و صادرات بخش کشاورزی است.
سهم 55 بخش کشاورزی در معیشت مردم استان
از سوی دیگر آمارها نشان می‌دهد در استان کهگیلویه و بویراحمد که نیمی از جمعیت آن روستایی است و حدود 55 درصد معیشت مردم با بخش کشاورزی و زیربخش‌های آن گره خورده و ساکنان منطقه اقتصاد خانواده را با استفاده از درآمدهای مرتبط با این بخش مدیریت می‌کنند.
این درحالی است که حتی اگر از کارشکنی‌های آمریکا علیه اقتصاد ایران بگذریم که مستقیم بخش کشاورزی را هم تحت تاثیر قرار داده این روزها سایه شوم گرد و غبارهای ایجاد شده بر اقتصاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد نیز کاملا محسوس است. تاجایی که خشکسالی و پدیده نامیمون گرد و غبار دو بحران اساسی بخش کشاورزی در این استان به شمار می‌آید و از آنجا که این استان یکی از کانون‌های تجمع و آسیب از گرد و غبارهای ایجاد شده است کارشناسان براین باورند که کشاورزی استان دچار آسیب‌های جدی خواهد شد.
این گروه تاکید می‌کنند خشکسالی‌ها موجب خشک شدن تالاب‌ها در جنوب غربی کشور شده و این موضوع موجب تشدید گرد و غبارهایی شده که غبار ایجاد شده با نشستن روی برگ گیاه جلوی تنفس و فتوسنتز گیاه را گرفته و باردهی گیاه و درخت را کاهش می‌دهد.
نگرانی بخش کشاورزی تشدید شده است
ولی بهره‌مند، کارشناس ارشد هواشناسی در کهگیلویه و بویراحمد در همین زمینه به تسنیم گفت: امسال بارش بهار در همه ایستگاه‌های هواشناسی این استان مطلوب نبوده است.
وی افزود: پیش‌بینی بارش در بهار کمتر از میانگین بلند مدت بوده و نگرانی در حوزه تولیدات کشاورزی وجود دارد.
این کارشناس هواشناسی با تاکید بر خسارات وارده به بخش کشاورزی تصریح کرد: تا این لحظه و با تحلیل آمار بارش‌ها باید گفت که بهار 1401 خشک‌ترین بهار در 50 سال اخیر بوده است.
بهره‌مند البته یک خبر خوش هم داشت و اظهار کرد: در روزهای آتی چند تا بارش رگبار پراکنده داریم که البته قابل توجه نیستند اما تا اواخر اردیبهشت فصل بارش استان بوده و جای امیدواری وجود دارد.
میان خسارت مزارع دیم در برخی مناطق 80 درصد است
همچنین داریوش حصار، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد با ابراز نگرانی از تداوم خشکسالی‌ها در این استان گفت: بیشترین خسارت‌ها در شهرستان‌های گرمسیری به ویژه گچساران بوده و میانگین این خسارت‌ها در مزارع دیم بین 60 تا 80 درصد است.
حصار با بیان اینکه بارندگی در این روزها و روزهای آتی برای نجات مزارع دیم حیاتی است، افزود: هواشناسی به ما اعلام کرده که بارش‌های جزئی در روزهای آتی داریم و این موضوع برای کاهش خسارات ناشی از خشکسالی بسیار مهم است.معاون سازمان جهاد کشاورزی تصریح کرد: اگر بارش‌های در هفته‌های آینده داشته باشیم جای امیدواری هست که خسارات مزارع دیم در شهرستان چرام و کهگیلویه کمتر از 50 درصد شود اما در باشت و گچساران 80 درصد مزارع دیم تقریبا به طور کامل نابود شده است.
وی با اشاره به همکاری‌های هواشناسی با جهاد کشاورزی اضافه کرد: هواشناسی روزانه اطلاعات لازم بخش کشاورزی را به ما می‌دهد اما از آنجا که در این ماه از سال برای اولین بار شاهد ورود گرد و غبار و آلاینده‌ها به جو استان بودیم به نحوی غافلگیر شدیم و پیش‌بینی چنین وضعیتی را نمی‌کردیم.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اذعان کرد: تولید در این استان زیر بار تحریم و سیل و خشکسالی و گرد و غبار به شدت آسیب دیده که نیازمند حمایت همه‌جانبه از مرکز هستیم تا بتوانیم با وجود این موانع اما امنیت غذایی مردم را تضمین کنیم.
عزم ملی برای رفع مشکلات نیاز است
امیر حسینی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی یاسوج هم در گفت‌وگو با تسنیم گفت: خسارت جدی خشکسالی و گرد و غبار بر تولیدات بخش کشاورزی محسوس و جدی است و نیازمند عزم ملی در کاهش اثرات منفی این دو پدیده بر تولید هستیم.
وی راهکارهای مقابله با خشکسالی را گسترش شبکه آبیاری تحت فشار و نوین دانست و افزود: در این زمینه در سال‌های اخیر توفیقات خوبی در ایجاد سامانه‌های آبیاری تحت فشار از جمله آبیاری قطره‌ای و بارانی انجام شده که با توجه به وجود منابع آبی جاری لازم است که در تبدیل اراضی دیم به آبی و توسعه آبیاری‌های نوین در جهت صرفه‌جویی اهتمام بیشتری به خرج دهیم و در این مسیر جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای حمایت شوند.
سطح زیر کشت زراعت و باغات در شهرستان‌هایی که از خشکسالی آسیب دیدند حدود 81 هزار هکتار است که میانگین بین 60 تا 80 درصد این مزارع به شکل جدی خسارت دیدند و برداشتی از آنها نخواهیم داشت و این یعنی اینکه دست کم در تولید گندم و جو نگرانی جدی در کهگیلویه و بویراحمد وجود خواهد داشت.
سطح باغات دیم در کهگیلویه و بویراحمد هم حدود هشت هزار هکتار است که به علت خشکسالی تولیدات این باغات بیش از 20 درصد کاهش داشته است و 10 درصد این باغات خسارت جدی و حتی خشکیدگی داشته‌اند.
10 درصد گندم دیم گچساران قابل برداشت است
در همین زمینه لیلا عطازاده، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گرمسیری گچساران گفت: هفت هزار و 500 هکتار سطح زیر کشت گندم دیم و هزار و 124 هکتار جو دیم در این شهرستان داریم که در بهترین حالت شاید 10 درصد قابل برداشت باشد که البته همین مقدار هم دانه خوبی تولید نمی‌کنند.
همتی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان لنده نیز به تسنیم از خسارت 60 درصدی به هفت هزار هکتار اراضی زیر کشت دیم این شهرستان خبر داد و گفت: 480 هکتار باغ نیز در لنده وجود دارد که برخی از آنها دچار خسارت ناشی از سرمای بهاره شدند.
کاهش قابل توجه تولید گندم در استان
حکمت‌الله نریمانی، مدیر جهاد کشاورزی کهگیلویه نیز سطح زیر کشت گندم دیم در این شهرستان 28 هزار هکتار وجو دیم 13 هزار هکتار اعلام کرد و گفت که خشکسالی و گرد و غبار بیش از 70 درصد تولیدات این حوزه را از بین برده است.
وزیر جهاد کشاورزی در ایذه: برنامه داریم سالانه 100 هزار تن گوشت از داخل کشور تامین کنیم.
