تاریخ و هنر بهشتی نهفته هزار ساله در قلعه نادر بهمئی

بر فراز این منطقه آثاری برجای مانده از یک قلعه باستانی با قدمت هزار ساله وجود دارد که به قلعه نادر معروف است.

قلعه نادر بهمئی با توجه به موقعیت استراتژیک جغرافیایی ،کوهستانی و صعب العبور بودن و تسلط بر مناطق اطراف تا شهرستان های همجوار در استان خوزستان، از دیرباز مورد توجه خان ها و حاکمان این منطقه بود.

این قلعه باستانی و با شکوه در شمال غربی شهر لیکک واقع شده است  و در قدیم دژی نظامی محسوب می شد ؛اطراف این قلعه توسط کوه های نسبتاً مرتفع و تپه های کوچک محصور است و فقط یک یا دو راه برای صعود به قلعه وجود دارد.

معماری قلعه نادر در 8 طبقه طراحی شده است، بروی طبقه اصلی آن ساختمان هایی از گچ و ساروج  برای مقامات فرماندهی ساخته شده که پی ها و آثار آن هم اکنون وجود دارد و عرض دیوارهای آن به یک و نیم تا دو متر هم می رسد.

در طبقات پایین تر حوض های آب، محل استراحت نگهبانان و اسبهایشان و نیز یک قبرستان وجود دارد.

این قلعه مورد استفاده داعیان اسماعیلی قرار گرفت، حتی نام قلعه در منابع آنها به قلعه ی الناظر یا کلات النظیر معروف است؛ابوحمزه اسکاف ارجانی از رهبران اسماعیلیه، قلعه نادر را به همراه چند منطقه دیگر در سال 496 (ه ق) مرکز حکومت خود قرار داد.

اگر بر فراز قلعه نادر نشسته و دقایقی به فکر فرو رویم که بر فراز یک منطقه صعب العبور و در ارتفاعاتی که انسان با تمامی امکانات کوهنوردی به سختی می تواند به آن صعود کند، چگونه می شود یک قلعه ساخت و دیوارهایی با این عظمت استوار کرد، می توان این شیوه معماری را شاهکاری باستانی و در نوع خود بی نظیر توصیف کرد  .

آثار به جای مانده از ستونهایی که در مسیر قلعه از جنس سنگ و ساروج ساخته شدند، شگفتی باستان شناسان را دوچندان می کند که چه قدرتی در شیب ها و ارتفاعات خطرناک، چنین شاهکارهایی را خلق نموده است؟

ضریب امنیتی این قلعه شباهت زیادی به کاخ هگمتانه پادشاهان ماد که دارای 7 دایره تودرتو بوده، دارد ؛برای رسیدن به این قلعه فقط یک راه باریک اسب رو وجود داشت و اگر تصور کنیم حاکم یا خانی از دست دولت یاغی شده و در این قلعه جای گرفته باشد، باید از چند مانع گذشت تا به او رسید.

در دوره وزارت جنگ و نخست وزیری رضاخان این قلعه پناه گاه یکی از شورشیان مخالف رژیم  طاغوت بود.

درمورد زمان تخریب و علت آن هنوز تحقیقاتی صورت نگرفته است اما به احتمال زیاد بعد از دوره افشاریه و شروع دولت قاجار و با توجه به ساختن قلعه های داخل شهر توسط خان های بهمئی، این قلعه نیز تخریب و متروک شده است.

چند سالی است که نهادهای فرهنگی شهرستان بهمئی در ایام نوروز برنامه های عیدانه و جشن های نوروزی خود را در این منطقه زیبای گردشگری برگزار می کنند که با استقبال ویژه مردم مواجه می شوند.

این منطقه زیبا و دیدنی از لحاظ آب و هوایی دارای اقلیم گرمسیری بوده و دارای درختان کنار، بید و بنه است اما در نوروز اگر به قلعه نادر سفر کنید، شاید با دیدن مناظر چشم نواز و سرسبز از گلهای بابونه و یاس گرفته تا هوای مطبوع بالای قلعه، باور نکنید که به یک منطقه گرمسیری سفر کردید.

هر چند فلسفه ساخت قلعه باستانی نادر بهمئی بر صعب العبور بودن می باشد و صعود به بالای آن کاری مشکل است اما از اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان انتظار می رود مناسبت ترین و امن ترین مسیر صعود به قلعه را با نصب علائم مخصوص مشخص کند تا دوستداران آثار باستانی و طبیعی بتوانند بهترین بهره را از آن ببرند.

گزارش و عکس از سید علمدارتقوی

منبع:پایگاه خبری آوای ماغر