محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در شورای روابط خارجی آمریکا درباره مسائل مختلف از جمله اجرای توافق هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 اظهارنظر کرد.
فرید زکریا، مقاله‌نویس و نظریه‌پرداز بین‌المللی، مجری این برنامه در ابتدا گفت که آمریکا می‌گوید ایران به تعهداتش پایبند مانده در صورتی که ایران می‌گوید آمریکا به برجام پایبند نبوده است.
ظریف در پاسخ به سوال زکریا مبنی بر اینکه «واقعیت چیست» تصریح کرد که این توافق، توافقی بر سر مسئله هسته‌ای بوده و به مسائل دیگر، به دلیل اینکه تاریخ روابط ایران و آمریکا بسیار پیچیده است، پرداخته نشده است.
وزیر خارجه ایران سپس گفت که آژانس پایبندی ایران به تمامی مفاد این توافق هسته‌ای را تأیید کرده و آمریکا هم این موضوع را رد نمی‌کند. وی سپس گفت، آمریکا هم تا آنجا که مسئله مربوط به متن سند امضا شده توسط رئیس‌جمهور و وزیر خارجه این کشور مربوط می‌شود به تعهداتش پایبند مانده است.
ظریف سپس گفت: «اما تا آنجا که مسئله مربوط به اجرای واقعی این توافق است - چون تغییر دادن فضای بین‌المللی که از اقدامات آمریکا هراسان است مستلزم انجام اقدامات بسیار است- پاسخگویی به این سوال دشوارتر است.»
وزیر خارجه ایران در توضیح بیشتر اضافه کرد که بانک‌های بین‌المللی قبلاً به دلیل نقض تحریم‌های ایران با رقم‌های سنگینی جریمه شده‌اند و اکنون به همین دلیل، از بازگشت به ایران هراس دارند.
ظریف گفت نتیجه این هراس این شده که هشت ماه بعد از اجرای توافق هسته‌ای، هیچ بانک بزرگ اروپایی، مبادله با ایران را آغاز نکرده است.
وزیر خارجه ایران سپس از مانع‌تراشی دولت آمریکا در مبادلات شرکت‌های خصوصی با ایران هم انتقاد کرد.
وی گفت: «اینها شرکت‌های خصوصی هستند که در حال انجام مبادلات خصوصی هستند ولی شش تا هفت ماه طول کشید که دولت آمریکا به شرکت ایرباس مجوز فروش 17 فروند هواپیما از بین صد هواپیمای مورد درخواست ایران را بدهد.»
فرید زکریا در ادامه از ظریف پرسید: «بر اساس آنچه من شنیده‌ام و افرادی که با آنها صحبت کرده‌ام این توافق در ایران چندان محبوب نیست و روحانی و خود شما هم به اندازه زمان بعد از توافق محبوب نیستید، چون این احساس وجود داشت که این توافق قرار است اوضاع را تغییر بدهد و در زندگی مردم، بهبود ایجاد کند. آیا مشکلی که در اینجا هست، این است که - آنطور که بعضی از منتقدان می‌گویند- شما به مردم وعده سرخرمن دادید و آنها اتفاق نیفتند یا اینکه شما فکر می‌کنید این موانعی که آمریکا باقی گذاشته باعث می‌شود که برخورداری اقتصاد ایران از مزایای تخفیف تحریم‌ها دشوار باشد؟»
ظریف در پاسخ به این سوال ادعا کرد که «هنوز هم اکثریت مردم ایران از این توافق حمایت می‌کنند و این موضوع، در نظرسنجی‌های مختلف به اثبات رسیده است.»
وزیر خارجه ایران در ادامه با تصریح اینکه این نظرسنجی‌ها را نه ایران، بلکه دانشگاه مریلند آمریکا انجام داده گفت که اکنون بخش زیادتری از مردم ایران اکنون به آمریکا بی‌اعتمادترند.
ظریف گفت مردم ایران، مشکل را در عدم پایبندی آمریکا به تعهداتش می‌بینند نه در اینکه دولت کشورشان به آنها «وعده سر خرمن» داده است.
وی گفت: «ما به آنها (مردم ایران) گفتیم که این (توافق هسته‌ای) موانع تجارت ایران با بقیه کشورهای دنیا را برمیدارد. ما هرگز به آنها نگفتیم که برجام، تحریم‌های اولیه‌ای که آمریکا علیه معامله آمریکایی‌ها با ما دارد را برمیدارد.»
ظریف تصریح کرد این کنگره آمریکا است که مبادلات با ایران را ممنوع کرده و به همین دلیل هم اعتقاد ایران این بوده که رفع تحریم‌های اولیه علیه ایران غیرممکن است.
ظریف اضافه کرد: «باور ما این بود و هنوز هم همین است که ایالات متحده نباید در تعامل اقتصادی ما با سایر کشورهای جهان مانع‌تراشی کند.»
چیزی که ما می‌شنویم این است که وقتی ایالات متحده - هم دولت این کشور و هم سازمان‌های متعدد در آمریکا... - وقتی که به اروپا می‌روند، به جای اعتمادبخشی به شرکت‌ها مبنی بر اینکه تجارت با ایران مشکلی ندارد آنها را از این کار منصرف می‌کنند.»
وزیر خارجه ایران، سپس به سوال فرید زکریا درباره آتش‌بس سوریه و موثرترین راه برای ایجاد آن پاسخ داد.
ظریف درباره دلایل عدم دوام آتش‌بس سوریه گفت که هیچ‌یک از طرفین درگیر در این کشور درک روشنی از آینده مورد انتظار سوریه ندارد. وی همچنین از تأکید طرف‌ها در سوریه بر «راه حل‌های جمع صفر» برای پایان دادن به بحران این کشور انتقاد کرد.
ظریف همچنین گفت: «من فکر می‌کنم مشکل در سوریه این است که بسیاری از بازیگران، کماکان اعتقاد دارند که (بحران این کشور) راه حل نظامی دارد.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران همچنین خاطرنشان کرد که بسیاری از بازیگران کماکان معتقدند که می‌توانند برای به دست آوردن امتیاز، با برگ گروه‌های افراطی «بازی بکنند.»
ظریف، در ادامه درباره نقش عربستان در بحران سوریه گفت همان‌طور که در مقاله‌اش در نیویورک‌تایمز تصریح کرده «عربستان سعودی باید بخشی از راه حل در سوریه باشد.»
وی خاطرنشان کرد که مسائل منطقه را نمی‌توان با کنار گذاشتن دیگران حل کرد. ظریف گفت این «دقیقاً بر خلاف فلسفه سعودی‌ها است که می‌خواهند ایران را از هر توافقی در منطقه کنار بگذارند.»
محمد جواد ظریف درباره یادداشتی که عادل الجبیر، همتای عربستانی‌اش بعد از مقاله وی در نیویورک‌تایمز نوشت هم اظهار نظر کرد.
وی گفت: «اول از همه اینکه، متأسفانه یادداشت همتای عربستانی من، تکرار ادعاهای تاریخی قدیمی بود. شما هیچ چیز جدیدی در مقاله ایشان نمی‌بینید، در حالی که هر چیزی که من در مقاله‌ام گفتم مربوط به همین امروز است.»
ظریف گفت: «مشکل امروز ما این است که آنها دارند از افراط‌گرایی حمایت می‌کنند به این امید که بتوانند اذهان را از ناتوانی دولت کشورشان ... در پرداختن به مشکلات، تشویش‌ها و آرمان‌های جوانان عرب به سمت یک دشمن ساختگی و تصوری که شیعیان یا ایرانی‌ها باشند، منحرف کنند.»
وزیر خارجه ایران به سوال فرید زکریا درباره اظهارات دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پاسخ داد.
ترامپ پیش از این گفته بود در صورتی که قایق‌های ایرانی به ناوهای آمریکایی نزدیک شوند، به آنها شلیک خواهد کرد.
ظریف گفت: «سربازها و ملوان‌های ما چندین مایل از سواحل ما فاصله دارند. نیروهای شما آمریکایی‌ها چندین هزار کیلومتر فاصله دارند. بعد وقتی که قایق‌های ما به آنها می‌گویند که وارد آبهای داخلی ما نشوید، ناراحت می‌شوند.»
ظریف گفت: «ما با آمریکا روابط عاشقانه نداریم. ما 34 سال مشکل با آمریکا داشته‌ایم. در نظر بگیرید که یک ناو جنگی یا یک هواپیمابر عظیم‌الجثه در حال نزدیک شدن به آبهای شما باشد. آبهای شما! درباره خلیج مکزیک یا هر جای دیگر صحبت نمی‌کنیم. بحث خلیج فارس است.»
