شبستان: باوجود پیشرفت روزافزون رسانه‌ها که جهان را در محاصره اطلاعاتی قرار داده است اما همچنان کتاب به عنوان یک رسانه مکتوب و دوست‌داشتنی ارزش و جایگاه خود را دارد و نمی‌توان از تأثیر آن در روابط اجتماعی و فردی به‌راحتی عبور کرد.
افراد کتابخوان دایره واژگانی بالایی را در ذهن دارند، آنها در رفتارهای خود با اندیشه پیش می‌روند و بهترین گزینه‌ها و فرصت‌ها را انتخاب می‌کنند، می‌توانند نویسندگان، محققان، سخنوران، دانشمندان، معلمان، پزشکان، و حتی یک کارگر خوب، یک مدیر خوب، یک فروشنده خوب و یک بازاریاب خوبی باشند.
از آنجا که حداقل ۸۰ درصد مطالعه به صورت مکتوب صورت می‌گیرد و کمتر از طریق گوشی، تبلت، و رایانه است، به همین منظور چاپ و توزیع کتاب همچنان صورت می‌گیرد.
کتابخانه‌ها یکی از مکان‌هایی هستند که کتابخوان‌ها با آن آشنا بوده و زمانی را به حضور در آن می‌گذرانند تا کتاب مورد علاقه‌شان را در یک محیط آرام بخوانند گرچه کتابخوان‌ها از هر فرصتی برای مطالعه استفاده می‌کنند؛ در خانه، در مترو، در اتوبوس و قطار و هواپیما و در فضای آزاد اما فضای کتابخانه به آنها شوق مطالعه می‌دهد.
نظر به اهمیت مطالعه و از آنجا که این مهم در شهرها و روستاها و برای افراد خاص و عام فرقی ندارد، معرفی روستاها و عشایر دوستدار کتاب و راه‌اندازی کتابخانه در روستاهایی که زیرساخت فرهنگی در آنها فراهم شده است، از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد تأمل و توجه قرار گرفت و در کشورمان برای دهمین سال است که جشنواره روستاها و عشایر نمونه در امر کتابخوانی برگزار می‌شود.
«کلاگرکلا» و «اسبوکلا» منتخبانی از دیار علویان
به گفته احسان آهنگر - مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، استان‌های یزد، تهران و مازندران بیشترین آمار شرکت‌کننده را داشتند که بالای ۲۰ روستا در هر کدام از آنها بوده است.
وی یادآور شد: در جشنواره دهم، ۱۲ روستا و جوامع عشایری برگزیده در جشنواره مورد تقدیر قرار می‌گیرند، این منتخبان از بین ۳۱ استان، ۲۵۱ روستا و ۱۴۷ شهرستان هستند و تعداد فعالیت‌های ارائه شده نیز در مجموع، ۳ هزار و ۹۰۰ مورد بوده است.
آهنگر اعلام کرد: از بین این روستاها مازندران نیز دو روستای برگزیده در جشنواره داشت، یکی اسبوکلا ساری و دیگری کلاگرمحله قائمشهر که فعالیت‌های آنها قابل ملاحظه و چشمگیر است.
چرا روستای ما کتابخانه ندارد؟
«فرزانه روحانی» اهل روستای کلاگرمحله قائم شهر کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی از دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) است و درباره جرقه این کار که در روستای خود کتابخانه‌ای را راه‌اندازی کند، گفته است: سال ۱۳۹۱ بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه وقتی در حال جمع‌آوری کتاب‌هایم بودم به این اندیشیدم که روستای ما کتابخانه ندارد و همین انگیزه‌ای شد تا کتاب‌های موجود در منزل و مجله‌ها را در اختیار دیگران قرار بدهیم و برای هدفمند شدن ایده‌ام، به‌اتفاق همسرم یک مغازه حدود ۱۵ متری را اجاره کردیم و این آغازی شد برای ترویج فعالیت کتابخوانی در روستای کلاگرمحله.
وی ادامه داد: مدتی گذشت و کارمان گسترش پیدا کرد و توانستیم دو سال بعد مغازه بزرگتری را اجاره و کتاب‌های جدیدی را نیز اضافه کنیم، اهالی روستا با ما و فضای کتابخانه انس گرفته بودند و می‌توانستیم نیازهای اطلاعاتی آنها را برآورده کنیم، گرچه به نمایشگاه‌های کتاب تهران می‌رفتیم و کتاب‌های جدید خریداری می‌کردیم اما از لحاظ منابع خیلی کمبود داشتیم.
مصاحبه‌ای که به اهدای زمین ختم شد
این فعال فرهنگی اشاره‌ای داشت به سال ۱۳۹۴، سالی که با معرفی یکی از دوستانش نخستین مصاحبه خود را در انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران(لیزنا) انجام داد و عاملی شد برای تشویق به ادامه کار و طرح این سوال که چگونه می‌توان در روستایی که کتابخانه ندارد یک روستایی به صورت خودگردان و خودجوش کار کتابخوانی و کتابداری را راه بیندازد.
روحانی ادامه داد: در همان سال با همکاری خانم فلاح رئیس وقت کتابخانه‌های عمومی قائم شهر و به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی تعدادی تجهیزات مانند میز و صندلی در اختیارمان قرار داده شد و به کمک آن توانستیم در هفته کتاب فعالیت خود را گسترش بدهیم.
وی با بیان اینکه برگزاری مسابقات کتابخوانی، شعرخوانی، خوانش کتاب در فضای کتابخانه و نظایر آن اتفاقات خوشایندی را رقم زد، گفت: در سال ۱۳۹۵، خیر ارزشمند محمدتقی معینی زمین ۵۰۰ مترمربعی را برای ساخت کتابخانه اهدا کرد و از ما خواست که نامش را به یاد عمه‌اش، ماه‌بانو معینی بگذاریم و این سرآغاز مرحله جدیدی از فعالیت کتابخوانی در کلاگرمحله شد. (در حال حاضر فعالیت کتابخانه در دو اتاق قدیمی و کوچکی است که از قبل در این زمین بوده است)
این دوستدار کتاب از ایجاد شوق و انگیزه بیشتر برای انجام سایر فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی در روستا در پی اعتماد اهالی گفت، از دوشنبه‌هایی که به مهد کودک اختصاص یافت و در آنجا برای بچه‌ها کتاب خوانده می‌شد و از روی کتاب‌های تصویری نقاشی می‌کشیدند و به کتابخانه می‌آوردند، از چهارشنبه‌هایی که با مشارکت کودکان و نوجوانان مدرسه خوانش کتاب داشتیم تا کتابخوانی در طبیعت و زمان‌هایی برای مشاعره و شعرخوانی که با نشاط بچه‌ها همراه بود.
وی ادامه داد: مجموعه این فعالیت‌ها سبب شد که در ششمین جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب شرکت کنم و شایسته تقدیر شوم. همان سال ۱۰ میلیون تومان بن کتاب هدیه گرفتم و با همسرم کتاب خریدیم و آنها را با ذوق و شوق به روستا آوردیم و بچه‌ها هم از دیدن کتاب‌های جدید خوشحال شدند.
تشکیل گروه خیران محلی کتاب
خانم روحانی همچنین از تشکیل گروه خیران کتاب گفت که از اهالی محل هستند و اینکه در پی آن کار ساخت بنای کتابخانه نیز آغاز شد و فصل جدیدی از فعالیت‌ها رقم خورد.
مطالعه با طعم طبیعت با حضور بچه‌ها و مادران و ایجاد محیط شاد و انگیزه‌بخش همراه با اهدای جوایز، مشاعره و شعرخوانی با اعضای کتابخانه به مناسبت‌های مختلف، تشویق و ترغیب اعضا به مطالعه کتاب، حفظ اشعار شاعران بزرگ، محفل انس با قرآن، برگزاری جشن‌های ملی و مذهبی، برپایی نمایشگاه صنایع دستی و گل و گلدان، ترنم کتاب در هوای شالیزار به صورت پیاده‌روی و خوانش کتاب در شالیزارها، و همچنین برگزاری کلاس‌های هنری با هدف توانمندسازی اهالی و بانوان شامل مکرومه‌بافی، چرم‌دوزی و خوشنویسی، از دیگر فعالیت‌هایی بود که به گفته خانم روحانی مسئول کتابخانه عمومی روستای کلاگرمحله قائمشهر در یک‌سال گذشته انجام گرفت و ادامه دارد.
وی ادامه داد: یکی از فعالیت‌های خاص، پویش نذر فرهنگی کتاب به مناسبت محرم، صحیفه‌خوانی و خوانش اشعار شاعران بومی محلی مانند دیوان امیر پازواری، طالب آملی، و منظومه هژبر سلطان بود که با استقبال و اشتیاق اعضا مواجه شد.
مسئول کتابخانه عمومی ماه‌بانو معینی از برگزاری کارگاه‌های آموزشی با هدف کارآفرینی از سوی فنی حرفه‌ای در روستا گفت که به همین جا ختم نشد و پیگیر شدیم تا وام خوداشتغالی نیز به آنها پرداخت شود.
روحانی با بیان اینکه کار فرهنگی تعطیلی‌بردار نیست، یکی از موفقیت‌های کار خود را در این دانست که منتظر نشدیم تا بچه‌ها به کتابخانه بیایند بلکه کوچه به کوچه رفتیم و برای بچه‌ها قصه‌گویی انجام شد. مسابقات کتابخوانی به راه انداختیم، از بچه‌ها خواستیم تا در کارهای کتابداری مشارکت کنند، میز نشریات و مجلات را کنار نانوایی و شورای محل قرار دادیم که خیلی تاثیرگذار بود؛ یعنی سعی کردیم تا فرهنگ مطالعه را نهادینه کنیم.
وی ادامه داد: سعی شد از آنجا که بازی‌کردن یک راه طبیعی برای یادگیری بچه‌هاست به همین دلیل بعد از خواندن کتاب؛ بازی‌های محلی مانند گردو بازی(آغوزکا)، قایم‌باشک(چشم دوسته‌کا) و همچنین فوتبال‌دستی برگزار می‌شد.
تلاش ادامه دارد
روحانی با بیان اینکه هر روز انگیزه تلاش و کار بیشتر را دارم، افزود: اینکه کتابدار، کتاب‌ها را خانه به خانه و مغازه به مغازه ببرد تا مردم با کتاب انس بگیرند؛ بار اول آن را ورق بزنند و بعد نگاه بیندازد و کم کم به مطالعه علاقمند شوند، کار سختی نیست و این تلاش را ادامه می‌دهم.
این کتابدار نمونه کشوری بیان کرد: همانطور که رهبر انقلاب فرمودند هر کس در هر جایگاهی که قرار دارد جهادی کار کند و کتاب‌خواندن را برای یک ملت یک فریضه دانستند، گفت: من نیز طبق فرمایش مقام معظم رهبری به صورت افتخاری و جهادی کارهای کتابخانه را انجام می‌دهم، به لطف و عنایت خدا انگیزه من برای ادامه کار بیشتر شده است.
این فعال فرهنگی با اظهار امیدواری از اینکه ساخت کتابخانه زودتر به همت اهالی و لطف مسئولان به پایان برسد، گفت: انشاالله بتوانیم جشن میلاد امام زمان(عج) را در کتابخانه نو برگزار کنیم.
وی اظهار کرد: مجموعه فعالیت‌هایی که گفته شد به این انجامید که امسال و در دهمین جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب به عنوان یکی از برگزیدگان باشم و این را عنایت پروردگار و همراهی خانواده‌ام و اهالی خوب روستای کلاگرمحله می‌دانم.
فرزانه روحانی در پایان گفت: کتابخانه مرحومه ماه‌بانو معینی کوچکسرایی اکنون ۵ هزار و ۱۲۳ جلد کتاب، و ۷۳۸ عضو دارد که است که از این تعداد اعضا ۳۰۰ نفر بانوان و ۴۳۸ نفر نیز عضو کودک و نوجوان هستند.
