به گزارش عصر دنا، دکتر صدرالله محرابی استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه در نشست خبری معرفی طرح خود گفت: اینجانب جراح و متخص کلیه و مجاری ادراری و فوق تخصص لاپاروسکوپی و سنگ شکنی استاد تمام دانشکده پزشکی یاسوج بالغ بر ۲۵ سال هست بعنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در مسئولیت‌های مختلف مدیریتی آموزشی و پژوهشی مشغول خدمت هستم.
در این نشست خبری دکتر محرابی اظهار داشت: در طی این مدت مجری بالغ بر ۴۰ پایان نامه و طرح پژوهشی در مقطع دکترای پزشکی بوده ام که نتایج آن چاپ بالغ بر ۵۰ مقاله علمی در مجلات معتبر بین المللی داخلی و خارجی و ارائه بیش از ۴۰ مقاله و سخنرانی در کنفرانس‌های بین المللی داخل و خارج از کشور بوده است.
وی افزود: اغلب پژوهش‌های من بر روی درمان‌های دارویی و سنگ شکنی برای درمان سنگ‌های دستگاه ادراری متمرکز هست هر چند در خصوص تشخیص و درمان بیماری‌های پروستات و درمان شب ادراری و ناباروری مردان نیز فعالیت می‌کنم و در طی سال گذشته ۳ طرح در خصوص درمان‌های نوین سنگ‌های مثانه و میزنای با استفاده از لیزر یا سنگ شکن مجرا داشته ام و یک طرح نیز در خصوص کاربرد گزنه و سیاه دانه در بهبود درد و دفع سنگ‌های کلیه و میزنای به اتمام رسانده ام.
عضو هیئت علمی دانشگات با اشاره به طرح‌های خود گفت: همکاران من در طرح سیاه دانه و گزنه زنده یاد خانم مهندس ناهید شاکری مدیر عامل فقید شرکت دانش بنیان ارمغان سلامت زاگرس و آقای حسین محمدیان بودند و در طرح مقایسه لیزر هولمیوم و سنگ شکن ضربه‌ای دکتر روح الله علی رضایی و آقای دکتر افروغی بودند.
دکتر محرابی علت اصلی انتخاب موضوعات فوق را شیوع فزاینده سنگ‌های ادراری در دنیا و استان دانست و افزود: علی رغم ارائه انواع درمان‌های مختلف سنگ شکنی، ولی متاسفانه کماکان هم عود بالا در حدود ۵۰ در صد دارند، هم داروی موثر گیاهی یا شیمیایی برای درمان و پیشگیری آنها وجود ندارد و در صورت عدم درمان به موقع و صحیح می‌توانند باعث نارسایی کلیه و درد‌های مکرر و شدید برای بیماران شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج عنوان کرد: در طرح بررسی تاثیر سیاه دانه و گزنه در درمان سنگ‌های کلیه و میزنای با توجه به اثبات خواص ضد دردی، ضد التهابی شل کنندگی و سیاه دانه و برگ گزنه و همچنین مشاهده اثرات ضد دردی و دیورتیک نسبی آنها در چند مطالعه محدود انسانی و نبود داروی موثر در درمان و دفع سنگ‌های بالای ۶ میلی کلیه و حالب تاکنون) هدف ما در این مطالعه بررسی اثر عصاره ترکیبی این دو گیاه در بهبود درد و کمک به دفع سنگ‌های ۱۰ میلیمتر دستگاه ادراری فوقانی بود.
وی تصریح کرد: ابتدا عصاره ترکیبی این گیاهان با کمک مرکز تحقیقات گیاهان دارویی تهیه و سپس ۸۰ بیمار به صورت تصادفی در دو گروه دریافت کننده عصاره یا کپسول تامسولوسین گشاد کننده میزنای برای کمک به دفع سنگ تقسیم شدند که در گروه اول بعد از انجام سونوگرافی یا سی تی اسکن و اطمینان از وجود سنگ‌های ۵ تا ۱۰ میلی متر تامسولوسین ۴ /میلیگرم هر شب یک کپسول برای دو هفته تجویز شد و در گروه دوم عصاره هیدروالکلی برگ گزنه و دانه سیاه دانه به صورت کپسول تهیه و به میزان ۶۰۰ میلی گرم در روز منقسم به دو دوز (۱۲۰) میلیگرم گزنه و ۴۸۰ میلی گرم سیاه دانه طبق مطالعه اردکانی و Pavone بعد از ناهار و شام با یک لیوان آب برای مدت ۲ هفته مصرف شد. دو هفته بعد بیماران ویزیت شده و KUB یا سونوگرافی انجام و میزان تغییر اندازه سنگ و وجود سنگ‌های باقی مانده اندازه گیری و ثبت شدند که میزان درد بیماران با استفاده از معیار درد بصری توسط بیمار چک و در حین درمان و پایان مطالعه داده‌ها جمع آوری و تجزیه و تحلیل گردید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج به یافته‌های این پروژه اشاره کرد و ابراز داشت: میانگین سن گروه کنترل تامسولوسین ۴۱.۲۵ و میانگین سن گروه مداخله عصاره ترکیبی ۴۴.۷۱ سال بود که تفاوت معنی داری بین این دو گروه از نظر سن مشاهده نشد و همچنین میانگین شدت درد بر اساس معیار درد بصری قبل از درمان در دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشتند، ولی بعد از درمان اختلاف قابل ملاحظه بین دو گروه مشاهده شد و میانه شدت درد در گروه ترکیبی عصاره گزنه و سیاه دانه ۰.۵ و در گروه کنترل ۱/۵ بود که تفاوت معنی دار با هم داشتند.
وی همچنین افزود: کاهش معنی داری در تعداد سنگ‌ها در گروه مداخله مشاهده شد که این کاهش نسبت به گروه کنترل نیز معنی دار بود. همچنین کاهش معنی دار اندازه سنگ‌ها در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (۰.۰۴۱=P).
این عضو هیئت علمی به نتیجه گیری نتایج مطالعه اشاره کرد و گفت: در گروه دریافت کننده عصاره ترکیبی سیاه دانه و گزنه میزان درد، اندازه و تعداد سنگ‌ها نسبت به گروه کنترل دریافت کننده تامسولوسین تنها به طور معنی داری کاهش یافت که می‌تواند بدلیل اثرات ضد دردی ضد اسپاسم و مدر عصاره ترکیبی باشد هر چند انجام مطالعات بیشتر با حجم نمونه بالاتر توصیه می‌شود.
در مطالعه دوم دو روش درمان سنگ شکنی سنگ‌های میزنای با امواج لیزر یا امواج ضربه‌ای از نظر کارایی، زمان عمل و عوارض با هم مقایسه شد.
دکتر صدراله محرابی تصریح کرد: امروزه درمان استاندارد سنگ‌های حالب زیر ۲۰ میلیمتر استفاده از درمان‌های آندوسکوپیک با امواج ضربه‌ای اولتراسونیک یا لیزر می‌باشد و با توجه به کارایی بهتر، مهاجرت کمتر سنگ‌ها در لیزر و ایجاد قطعات کوچکتر در درمان سنگ حالب در این مطالعه کارایی و عوارض دو روش سنگ شکنی با لیزر و ضربه‌ای در بیماران مبتلا به سنگ حالب مراجعه کننده به بیمارستان شهید بهشتی یاسوج با اندازه زیر ۲۰ میلیمتر از تاریخ دی ماه ۱۴۰۱ تا تاریخ تیرماه ۱۴۰۲ مورد بررسی قرار گرفت.
وی به مهمترین یافته‌ها لیزر هولمیوم نسبت به لیتوتریپسی ضربه‌ای اشاره کرد و گفت:کارایی لیزر هولمیوم نسبت به لیتوتریپسی در سنگ‌هایی ۲۰-۶ میلی متر دیستال حالب بهتر بود، ولی از نظر آماری معنی دار نبود و گروه لیزر هولمیوم در ۸۸/۶ موارد و گروه سنگ شکنی پنوماتیک در ۸۰ موارد کارایی مناسب داشتند.
دکتر محرابی اضافه کرد: میانگین مدت زمان عمل در گروه سنگ شکن ضربه‌ای ۴۲/۶۲ دقیقه و در گروه لیزر هولمیوم ۴۱/۳۳ دقیقه بود.
دکتر محرابی در پایان بیان کرد: انتظار ما و سایر پژوهشگران از مسئولین پژوهشی در استان و کشور با توجه به کمبود منابع و زیرساخت‌های مناسب، ایجاد زیر ساخت‌های لازم برای گسترش مناسب تحقیقات، راه اندازی و تقویت شرکت‌های دانش بنیان و پارک‌های علم و فناوری، حمایت از پژوهشگران و استادان، تخصیص منابع و امکانات لازم و ایجاد مشوق‌های لازم برای ادامه فعالیت بخصوص امکان حضور در مجامع بین المللی برای تبادل اطلاعات علمی و انتشار نتایج مطالعات می‌باشد.
