ورزش سه: المپیک 2024 تابستانی پاریس با همه فراز و فرودها، شگفتی‌ها، رکوردشکنی ها، پیروزی‌ها و شکست‌ها، و تلخی‌ها و شیرینی‌ها با حضور ده هزار و پانصد ورزشکار از 206 کشور جهان با میزبانی فرانسه در شرایطی به پایان رسید که در طول برگزاری بازی‌ها با انتقادات فراوانی از سوی کشورهای شرکت کننده و ورزشکاران حاضر در دهکده بازی‌ها مواجه شد. در رابطه با رویدادهای المپیک 2024 و اتفاقات ریز و درشت آن نکاتی را می‌توان مطرح کرد که در این یادداشت به آن پرداخته‌ایم.
نکته اول: مراسم افتتاحیه المپیک 2024 که در زیر باران شدید انجام شد و بخش‌هایی از این مراسم در قالب برنامه‌های هنری كه بوي تمسخر مسيحيت به مشام مي‌رسيد از سوی واتیکان و سایر مجامع دینی و مذهبی در کشورهای مختلف مورد انتقاد واقع شد و به جهت شدت اعتراضات، مقامات آی او سی و کمیته برگزاری بازی‌ها ناگزیر به عذرخواهی در این باره شدند. از سوي ديگر اعتراض قابل توجه ورزشکاران از وضعیت ضعیف و نابه‌سامان دهکده بازی‌ها، ضعف امکانات و تجهیزات اتاق ورزشکاران، پایین بودن کیفیت و تنوع غذا در رستوران‌های دهکده، مشکلات ترافیکی و رفت و آمد از دهكده به محل برگزاری مسابقات، و سایر مشکلات مشابه در رسانه‌ها انعکاس گسترده‌ای داشت و حرکت‌های اعتراضی از جمله خوابیدن شناگر قهرمان ایتالیایی در روی چمن محوطه دهکده بازی‌ها در اعتراض به شرایط نامناسب اتاق‌ها بسیار مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت. هرچند در مقابل اين نارضايتي‌ها و ترك دهكده بازي‌ها از سوي ورزشكاران برخي كشورها، توماس باخ، رئیس آی او سی در گفت‌وگوهاي رسانه‌اي و سخنراني‌هاي خود در مراسم افتتاحیه و اختتامیه المپیک با چشم‌پوشی نسبت به نقائص و کاستی‌های میزبانی، از برگزاری شایسته فرانسه كه حاكي از حمایت بی‌چون و چرای وی از فرانسوی‌ها بود تقدير كرد.
نکته دوم: نقض آتش‌بس المپيك از سوي رژيم غاصب و عدم واکنش سوال‌برانگیز رئیس و مقامات آی او سی و کمیته برگزاری بازی‌ها در برابر ادامه تجاوزات و کشتار وحشيانه کودکان و مردم مظلوم غزه همزمان با برگزاری بازی‌های المپیک، از نقاط تاریک این دوره محسوب می‌شود. ضمن آنكه آنان در اقدامي تبعیض‌آمیز و مغایر با منشور المپیک، از حضور ورزشکاران روسیه با پرچم کشورشان در المپیک پاریس ممانعت کردند اما به راحتی تجاوزات و کشتار مردم بی‌دفاع فلسطین را نادیده گرفته و حتی با تشدید ملاحظات امنیتی و سعی در حفظ و حراست ورزشکاران اسرائیلی، نقض اساسی منشور المپیک در این دوره از بازی‌ها را رقم زدند.
نکته سوم: سود قابل توجه فرانسه از میزبانی المپیک 2024 است که براساس گزارش رسمی آی او سی، برگزاری بازی‌های المپیک پاریس 2024 بین ٦/٧ تا ١١/١ میلیارد یورو سود خالص اقتصادی را برای این کشور به دنبال داشته است. بر اساس این گزارش، حضور حدود ٢/٣ تا ٣/١ میلیون گردشگر در طول بازی‌ها در پاریس تخمین‌زده شده بود که این گروه گردشگر ٢/٦ میلیارد یورو در جریان بازی‌ها و دیدار از پاریس در این شهر هزینه کرده‌اند. نکته حائز اهمیت دیگر در این بخش، استقبال قابل توجه تماشاگران از مسابقات رشته‌های مختلف ورزشی در المپیک ٢٠٢٤ بود که نسبت به المپیک‌های قبلی رکورد جدیدی را ثبت کرد و براساس گزارش‌ها، تمامی بلیط‌های مسابقات به فروش رسید که درآمد قابل توجهی را برای آی او سی و میزبان به دنبال داشت.
نکته چهارم: قدرت‌نمایی و رکوردشکنی ورزشکاران نخبه در مسابقات رشته‌های مختلف ورزشی و خلق شگفتی در برخی رشته‌ها مثل شنا، که در آن لئون مارشان فرانسوی ٢٢ ساله با ٤ طلا و ٤ رکورد جديد در ماده ٤٠٠ متر مختلط انفرادی؛ 200 متر پروانه، 200 متر قورباغه، و 200 متر مختلط انفرادی رکوردهای المپیک را به نام خود ثبت کرد، و دوومیدانی، با رکوردشکنی موندو دوپلانتیس 24 ساله از سوئد در پرش با نیزه که دومین مدال طلای المپیک خود را با شکستن رکورد جهانی و با عبور از ارتفاع 6.25 متری به‌دست آورد، جولین آلفرد 23 ساله که اولین مدال طلای المپیک سنت لوسیا در دوی 100 متر زنان را با زمان 10.72 به‌دست آورد و ریچاردسون از آمریکا را شکست داد، و تئا لافوند 30 ساله از دومینیکا که اولین مدال طلای المپیک این کشور را با پرش 15.02 متر به‌دست آورد. همچنين پيشتازي کشورهای موفق در صنعت ورزش جهان در المپیک پاریس و قرار گرفتن آمریکا و چین در رتبه‌های اول و دوم با کسب 44 مدال طلا که به دلیل مدال نقره و برنز بیشتر، آمریکا با مجموع 126 مدال جایگاه اول این دوره را به خود اختصاص داد. درخشش ژاپن و قرار گرفتن این کشور در جایگاه سوم المپیک با کسب 20 طلا، 12 نقره، و 13 برنز و مجموع 45 مدال نيز از نتایج حائز اهمیت این بازی‌ها بود.
کشورهای استرالیا، فرانسه، هلند، بریتانیا، کره، ایتالیا، آلمان، نیوزلند، کانادا، ازبکستان، مجارستان، و اسپانیا نیز رتبه‌های چهارم تا پانزدهم این دوره از بازی‌ها را کسب کردند که نشان از سرمایه‌گذاری و استحکام و پایداری ورزش قهرمانی در این کشورها برای حضور موفق در بالاترین سطح رقابت ورزشی در جهان است.
نكته پنجم: درباره حضور كاروان ورزشي ايران در المپيك ٢٠٢٤ پاريس با توجه به ٣٩ سهميه كسب شده در ١٣ رشته، طبق روال دوره‌هاي قبل حواشي، انتقادات و سؤالاتي مطرح شد كه برخي از آنها قابل تأمل بود. موضوع طراحي لباس كاروان ورزشي و نمايش آن در فضاي مجازي از سوي ورزشكاران اعزامي كه واكنش هاي زيادي را در رسانه‌ها به دنبال داشت و وزير ورزش نيز در اظهارنظري از عدم رونمايي لباس كاروان پيش از اعزام به بازي‌ها انتقاد كرد. تعداد قابل توجه همراهان كاروان كه در بحث‌ها و گفت‌وگوهاي رسانه‌اي بارها درباره آن و زير سؤال بردن حضور برخي همراهان كه مسئوليت مشخصي در كاروان نداشتند با نگاه انتقادي صحبت شد. پست‌ها و استوري‌هاي برخي ورزشكاران در فضاي مجازي بعد از نتيجه‌گيري‌هاي ضعيف يا عدم كسب مدال و گلايه‌مندي آنان از كمبود امكانات و به‌روز نبودن تجهيزات و عدم حمايت مورد انتظار از فدراسيون‌ها كه مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. عدم حضور تيم‌هاي ملي كشتي فرنگي و آزاد در دهكده بازي‌ها و استقرار آنان در هتلي نزديك به سالن مسابقات كه براي اولين‌بار در تاريخ حضور ايران در المپيك‌ها اتفاق افتاد از ديگر موضوعات كاروان ايران در بازي‌ها بود.
نكته ششم: درباره نتايج ورزشكاران ايران در المپيك پاريس نيز گفتني بسيار است كه به برخي نكات مهم آن اشاره مي‌شود.
مدال‌آوران كاروان ايران در رشته‌هاي كشتي فرنگي و آزاد، و تكواندو با مجموع ١٢ مدال شامل ٣ طلا، ٦ نقره، و ٣ برنز بودند كه اين تعداد مدال و دو رقمي شدن آن نسبت به المپيك‌هاي ريو و توكيو رشد كمي را نشان داد. كسب دو طلا يك نقره و سه برنز در كشتي فرنگي، و يك طلا، دو نقره، و يك برنز در تكواندو نقطه عطف مدال‌آوري ايران در پاريس بود. در كشتي آزاد نيز علي‌رغم راهيابي سه كشتي‌گير به فينال، مدال طلا به ايران نرسيد و اين فرصت طلایي از دست رفت. البته بايد اين نكته را نيز از نظر دور نداشت كه ممانعت از حضور ورزشكاران روسيه به‌عنوان يك كشور مدعي در مدال‌آوري، شرايط سهل‌تري را براي همه كشورها در جهت كسب مدال ايجاد كرد كه براي دو رشته مدال‌آور ايران نيز در جهت افزايش تعداد مدال‌ها بي‌تأثير نبود.
رشد قابل توجه مدال‌ها در كشتي و تكواندو نشان از برنامه‌ريزي، و مديريت هوشمندانه دبير و ساعي رؤساي داراي سابقه مدال طلا در المپيك در اين دو فدراسيون و ايجاد آمادگي جسماني و رواني، و اعتماد به‌نفس لازم در ورزشكاران اين رشته‌ها براي كسب مدال در المپيك بود. در دو رشته سنگنوردي و ژيمناستيك رقابت فشرده عليپور و الفتي با رقباي سرسخت خود و راهيابي آنها به فينال تحسين‌برانگيز بود و اين دو ورزشكار نمايش خوبي در رقابت‌هاي المپيك از خود نشان دادند. در ساير رشته‌ها نيز ورزشكاران ايران علي‌رغم تلاش، به جهت فاصله قابل توجه آنان با ركوردهاي المپيك دست‌شان به مدال نرسيد. نكته حائز اهميت ديگر كسب دو مدال نقره و برنز توسط بانوان تكواندو ايران بود كه يك ركورد جديد از حضور موفق زنان ورزشكار ايران در ادوار المپيك محسوب مي‌شود.
با توجه به مجموع نتايج حاصل از حضور كاروان ورزشي ايران به‌نظر مي‌رسد ضعف‌هاي ساختاري، مديريتي، فني، برنامه‌اي، و بودجه‌اي در ورزش ايران و به ويژه فدراسيون‌هاي ورزشي، و نبود حمايت متناسب و مورد انتظار از سوي دولت، سهل‌انگاري‌ها و جدي نگرفتن نظارت و ارزيابي عملكرد فدراسيون‌ها توسط وزارت ورزش و جوانان و كميته ملي المپيك، و عدم شفافيت و پاسخ‌گويي از سوي فدراسيون‌ها و نهادهاي ورزشي مسئول از جمله عوامل حركت كند و لاك‌پشتي و به تبع آن عدم موفقيت در رشته‌هاي مختلف داراي شانس كسب سهميه به‌شمار مي‌رود.
بديهي است با توجه به رشد علم و فناوري در ورزش و به ويژه به‌كارگيري هوش مصنوعي در تمرينات و كوچينگ ورزشي، رقابت‌هاي ورزشي روز به روز فشرده‌تر و به تبع آن نتيجه‌گيري‌ها در رقابت‌هاي سطح بالاي ورزش بسيار سخت‌تر شده است. براين اساس ورزش ايران كه در آستانه معرفي و استقرار وزير جديد ورزش و جوانان در دولت چهاردهم است بايد با نسخه‌اي جديد و برنامه‌اي جامع و راهبردي كه هم طراز با شرايط ورزش جهان باشد، با پيش‌بيني منابع انساني و مادي، و امكانات و تجهيزات روزآمد، بدون فوت وقت و بلافاصله پس از پايان المپيك حركت خود را براي المپيك ٢٠٢٨ آغاز كند و با يك زمان‌بندي و هدف‌گذاري دقيق، شرايط متفاوتي را نسبت به المپیک پاريس و ادوار گذشته، در كسب سهميه، و كسب مدال در المپيك آينده رقم بزند.
در غير اين صورت با توجه به دشوارتر بودن رقابت‌ها در بازي‌هاي لس آنجلس نسبت به پاريس، افت موفقيت و كاهش مدال‌آوري در اين رويداد مهم دور از انتظار نخواهد بود.
