پایگاه خبری تحلیلی عصردنا (Asrdena.ir): قطعاً یکی از چالش های بزرگ در دوران معاصر، مسئله اعتیاد به مواد مخدر است که زندگی بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار داده است. مفاهیم گوناگونی برای مواد مخدر ارائه شده است. به عنوان مثال، در فرهنگ معین، مواد مخدر به استفاده از هر نوع دارویی اطلاق می شود که منجر به بی حسی و خمودگی کلی یا موضعی شود، مانند کوکائین و هروئین، که مصرف آن ها اغلب به اعتیاد منجر می شود.
اعتیاد به مواد مخدر چیست؟
اعتیاد به معنای تمایل شدید و عادت کردن جسمی و روانی فرد به مصرف یک ماده طبیعی یا صنعتی است که قطع آن برای فرد دشوار و گاهی اوقات ناممکن می شود.
بیشتر بخوانید : وکیل مواد مخدر کرج
منظور از مواد مخدر چیست؟
مواد اعتیاد آور شامل ترکیبات شیمیایی مانند شیشه و هروئین یا ترکیبات طبیعی مانند تریاک و خشخاش هستند. مصرف کننده با استفاده از این مواد، حتی پس از یک یا چند بار استفاده، ممکن است به آنها وابسته شود. این وابستگی می تواند هم جسمی و هم روانی باشد و مصرف این مواد تغییراتی در خلق و خوی یا رفتار فرد به دنبال دارد. روش های مصرف این مواد می تواند شامل خوردن، تزریق، یا استعمال دودی باشد.
انواع مواد مخدر
مواد اعتیاد آور معمولاً بر اساس دسته بندی های سازمان نظارت بر مواد مخدر آمریکا به پنج گروه تقسیم می شوند:
- مخدرها
- کند کننده ها یا آرام بخش ها
- محرک ها یا تحریک کننده ها
- مواد توهم زا
- آنابولیک استروئیدها
آسیب های مصرف مواد
تأثیرات مخرب مواد مخدر بر جامعه برای هر فرد آگاه و عاقل بدیهی و واضح است. در زیر به برخی از عوارض جدی مواد مخدر برای مصرف کنندگان و جامعه اشاره می کنیم:
تأثیرات جسمانی مواد مخدر بر مصرف کننده:
- آسیب و فرسایش دندان ها، کاهش قدرت جسمانی، بروز ناباروری در مردان و زنان، و اختلال در عملکرد سیستم عصبی از جمله آسیب های جسمانی است که مصرف کننده را تهدید می کند.
تأثیرات روانی مواد مخدر بر مصرف کننده:
- اختلال در تعادل روانی، بی توجهی به قوانین و نظامات اجتماعی، ضعف اراده و کاهش حس مسئولیت پذیری نمونه هایی از تأثیرات روانی است که مصرف مواد بر فرد به جا می گذارد.
تأثیرات مواد مخدر بر خانواده:
- خانواده به عنوان بخش کوچکی از جامعه، با مشکلات ناشی از اعتیاد یکی از اعضا مواجه می شود که می تواند منجر به خشونت، تربیت نادرست فرزندان و سایر مشکلات خانگی شود.
تأثیرات مواد مخدر بر جامعه اجتماعی:
- افزایش جرم و جنایت، گسترش بیماری های واگیردار مانند ایدز و هپاتیت نتیجه ای است که مصرف مواد مخدر در سطح وسیع جامعه به دنبال دارد.
عوارض اقتصادی مصرف مواد مخدر:
- بار مالی ناشی از خرید مواد مخدر، هزینه های درمان و نگهداری معتادان، کاهش بهره وری کاری، هزینه های مبارزه با قاچاق مواد مخدر و پیگیری قضایی پرونده های مرتبط، همگی به اقتصاد هر کشوری فشار می آورند.
جرایم مواد مخدر
در حقوق، جرائم مرتبط با مواد مخدر شامل مجموعه ای از اعمال ممنوعه است که به کشت، تولید، توزیع، و استفاده از مواد مخدر مربوط می شود. به برخی از این جرائم طبق تعریف های قانونی اشاره می شود:
- کشت خشخاش و کوکا به طور کامل و کشت شاهدانه به منظور تولید مواد مخدر، جرم محسوب می شود.
- وارد کردن، ارسال، تولید و ساخت مواد مخدر همگی تحت ممنوعیت قانونی قرار دارند.
- نگهداری، حمل، خرید، توزیع و ترانزیت مواد مخدر به عنوان اعمال مجرمانه شناخته می شوند.
- دایر کردن یا اداره کردن یک مکان برای استعمال مواد مخدر نیز جزو جرائم محسوب می گردد.
- استعمال مواد مخدر به هر نحو، مگر در مواردی که قانون استثناء قائل شده باشد، جرم است.
- تولید، ساخت، خرید، فروش، نگهداری ابزار و ادوات مرتبط با ساخت و استعمال مواد مخدر همگی جرم تلقی می شوند.
- قرار دادن یا پناه دادن به متهمین مواد مخدر که تحت تعقیب یا دستگیر شده اند، نیز جرم است.
- امحاء یا اخفاء ادله و مستندات مربوط به جرم متهمین مواد مخدر به منظور ممانعت از کشف حقیقت، جرم شناخته می شود.
مجازات مربوط به حمل و نقل مواد مخدر
مجازات های قانونی برای متهمان به جرائم مرتبط با مواد مخدر در ایران بر اساس میزان مواد مخدر دستگیر شده متفاوت است و به طور خاص در ماده 4 قانون مواد مخدر توضیح داده شده است:
- برای واردات یک تا پنجاه گرم مواد مخدر مانند بنگ، گراس، تریاک، و شیره، مجازات شامل جریمه نقدی تا چهار میلیون ریال و تا پنجاه ضربه شلاق است.
- برای مقداری بین پنجاه گرم تا پانصد گرم، جریمه نقدی از چهار میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال و بین بیست تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعیین می شود. همچنین دادگاه می تواند تا سه سال حبس را نیز در نظر بگیرد.
- برای مقدار بین پانصد گرم تا پنج کیلوگرم، مجازات شامل جریمه نقدی از پنجاه میلیون تا دویست میلیون ریال، بین پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق، و سه تا پانزده سال حبس است.
- اگر مقدار ماده مخدر بیش از پنج کیلوگرم باشد، مجازات نهایی برای متهم اعدام خواهد بود.
این مجازات ها نشان دهنده سطح جدیت قوانین ایران در مبارزه با جرائم مرتبط با مواد مخدر است و به منظور بازدارندگی و کاهش تجارت و استفاده از این مواد خطرناک طراحی شده اند.