عصردنا: پروژه بزرگ ملی پاتاوه - دهدشت به طول ۱۳۶ کیلومتر در ادامه محور اصلی شهرضا - سمیرم - بهبهان است که ارتباط استانهای جنوب کشور از جمله خوزستان را به استان های مرکزی ایران برقرار می کند و نقطه ثقل و میانبر بین استانهای قرارگرفته در کریدور شمال به جنوب کشور به حساب میآید.
این پروژه علاوه بر کارکرد ملی آن، پنج بخش مهم و پرجمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد شامل بخش کبگیان در شهرستان بویراحمد، شهرستان مارگون، بخش های چاروسا و دیشموک در کهگیلویه و بخشی از شهرستان لنده را از بن بست جاده ای و محرومیت خارج می کند.
با بهره برداری از این جاده با در نظر گرفتن میانگین ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برای عبور وسایل نقلیه، بیش از چهار ساعت کاهش زمانی در مسیر جدید پاتاوه - دهدشت بوجود خواهد آمد که نقش چشمگیری در کاهش سوخت و استهلاک وسایط نقلیه و اتلاف وقت بدنبال خواهد داشت.
علاوه بر خارج کردن شهرستان کهگیلویه به صورت کلی از بن بست ، ارتباط ۲ بخش دیشموک ، چاروسا و شهرستان لنده را به صورت مستقیم با یاسوج مرکز استان متصل می کند به گونه ای که فاصله کنونی ۳۰۰ کیلومتری بخش دیشموک و فاصله ۲۸۰ کیلومتری بخش چاروسا و فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهرستان لنده با شهر یاسوج مرکز استان را به ترتیب به ۱۹۰ ، ۱۷۰ و ۱۴۰ کیلومتر کاهش می دهد.
از سوی دیگر جاده پاتاوه - دهدشت با عبور از چشم انداز های زیبای طبیعی در شهرستان های دنا و بویراحمد و سپس کهگیلویه به بهبهان در استان خوزستان وصل می شود که از مزیت های مهم آن در حمل و نقل کالا ، مسافر و گردشگری است .
عبور این مسیر از مجاورت رودخانه مارون و سرچشمه های آن به طول ۷۵ کیلومتر یکی دیگر از چشم اندازهای زیبا و مهم این مسیر محسوب می شود که در آینده از قطب های گردشگری استان به شمار خواهد رفت.
محور پاتاوه به دهدشت پروژه منتسب به سفر رهبر انقلاب در سال 73 به کهگیلویه و بویراحمد است.عملیات اجرایی این جاده ملی در سال ۷۴ شروع شد و برای سهولت کار به چهار قطعه تقسیم شد که طول قطعه های اول و سوم آن به ترتیب ۲۶ و ۲۰ کیلومتر و قطعه های دوم و چهارم نیز به ترتیب ۲۸ و ۶۳ کیلومتر است.
۱۳ تونل به طول هشت هزار و ۲۰۰ متر و تعداد ۱۸ دستگاه پل بزرگ بالای دهانه ۱۶ متری در این جاده طراحی شده است.
به گفته شهابی نسب رئیس پیشین سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان، در ۳ سال گذشته قریب به هزار میلیارد تومان به این پروژه تزریق شده که این اعتبار باعث شد پروژه پیشرفت بیش از ۴۰ درصد به خود بگیرد.
همچنین حاجی زاده معاون عمرانی پیشین استاندارمیزان اعتبار هزینه شده برای اجرای این طرح از ابتدا تاکنون را 10 هزار میلیارد تومان اعلام کرد. .
معاون وزیر راه و شهرسازی خرداد ماه 1400 در بازدید از این پروژه گفته بود«جاده پاتاوه خاص ترین 5 پروژه طلایی کشور است وی با اشاره به اینکه در بین چندصد طرح وزارت راه پنج طرح طلایی انتخاب شده است افزود: محور پاتاوه به دهدشت جز خاص ترین این پروژه هاست.
گلوگاه های نادر در پروژه به خاطر ژئومکانیک خاص منطقه تونلها با شرایط دشوار احداث شده است.
دی ماه ۱۴۰۱ کلیپی کوتاه از عملیات اجرایی جادهسازی پاتاوه به دهدشت در یک روز بارانی در فضای مجازی منتشر شد که بدون توجه به وجود باران آسفالت انجام میشد این کار به خاطر در نظر نگرفتن شرایط و بی توجهی به استانداردهای آسفالت مورد نقد کاربران شبکه های مجازی قرار گرفت.حتی به گفته مدیرکل دفتر فنی استانداری کهگیلویه و بویراحمد، آسفالت بخشی از محور ارتباطی پاتاوه _ دهدشت که زیر بارش شدید باران انجام گرفت، تخریب شد.
با گذشت 27 سال از تعریف و اجرای عملیات پروژه بنا به وعده های مکرر مسئولان قرار بود سال 1401 تکمیل و به بهره برداری نهایی برسد اما ریزش یکی از تونل ها کار افتتاح را به تاخیر انداخت و سررسید آن در تقویم پروژه های عمرانی به خرداد 1402 موکول شد.
جاده پاتاوه به دهدشت اگرچه بدون افتتاح رسمی زیر ترافیک رفته است اما مشکلات و معایبی دارد که همچنان نیازمند بازنگری و توجه ویژه است.
با وجود اینکه هزینه های کلان از بودجه ملی در این محور صرف شده بلکه روند رو به عقب به خود گرفته و باید به اصلاح آن پرداخته شود.
در حالی که انتظار برای تکمیل و بهره برداری از جاده پاتاوه به سر آمده اما مسئولان از غیر ایمن بودن آن می گویند و هشدار می دهند که از این مسیر برای سفرهای نوروزی استفاده نشود.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده ای کهگیلویه و بویراحمد آذر ماه 1401 با تأیید خطرناک بودن جاده گفت: این جاده هنوز استانداردهای لازم برای بهره برداری را ندارد و فاقد الزامات ایمنی است.
عابد محمدی افزود: تابلوی علائم به میزان کافی وجود ندارد روشنایی تونلها اجرا نشده و یا ناقص و ضعیف اجرا شده است.
وی همچنین گفته بخشی از جاده فاقد خط کشی بوده و یا از بین رفته است.در برخی از نقاط نیز آسفالت لایه آخر انجام نشده است!
و حالا بهنام ویسیپور، رئیس پلیسراه کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه جاده پاتاوه به دهدشت همچنان در حال احداث است از مردم خواسته از این مسیر برای سفر استفاده نکنند.
ویسیپور افزود: با توجه به بارندگی های امسال احتمال ریزش در جاده پاتاوه به دهدشت و وقوع حوادث وجود دارد.
وی عنوان کرد: عدم بکارگیری روشنایی در برخی تونل ها، خط کشی مسیر، اختلاف ارتفاع آسفالت در بعضی نقاط، جاده در حال ساخت پاتاوه به دهدشت را برای مسافرت تا پیش از افتتاح رسمی خطرساز کرده است.
رئیس پلیس راه کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: پلیس برای امنیت شهروندان یک ایستگاه در این جاده مستقر کرده اما با توجه به تجربه سوانح جاده ای منجر به فوت در محور پاتاوه به دهدشت شهروندان جاده های دیگری را برای سفر انتخاب کنند.