منطقه ویژه اقتصادی محدوده جغرافیایی معین در مبادی ورودی یا در درون کشور است که با هدف جذب سرمایه های داخلی و خارجی و همینطور به وجود آمدن عرصه فعالیت های تولیدی و تجاری برای افزایش صادرات کالا و ارائه بهینه خدمات جهت حضور فعال در بازارهای منطقه ای و بین المللی به وجود می آید.
ارتقای سطح اشتغال و افزایش درآمد ملی، ورود تکنولوژی خارجی و دانش نوین مدیریتی، استفاده از ظرفیتهای ترانزیتی منطقه به منظور حمایت و پشتیبانی از بخش تولید منطقه حوزه نفوذ و کشور، تلاش برای جلب و تشویق سرمایهگذاران برای اجرای طرحهای سرمایهگذاری، عمرانی منطقه ویژه، گسترش و افزایش سطح خدمات فرهنگی، ورزشی، بهداشتی و درمانی برای ساکنان و در نهایت توسعه همه جانبه و پایدار منطقه ویژه با محوریت توسعه انسانی از جمله مزایای تاسیس منطقه ویژه اقتصادی است.
در ایران با توجه به ظرفیت های موجود در هر منطقه میتوان سیاستهای کلی در ایجاد و مدیریت مناطق ویژه اقتصادی اتخاذ کرد. این سیاستها باید بهگونهای باشد که در هر منطقه متناسب با نیاز آن، صنایع مربوطه شروع به فعالیت کنند.
مجمع تشخیص مصلحت در روزهای اخیر ایجاد منطقه ویژه اقتصادی را در شهرستان نفت خیر گچساران در جنوب کهگیلویه و بویراحمد تصویب کرد .تاسیس منطقه ویژه اقتصادی با توجه به وجود ذخایر بزرگ نفت و گاز در این منطقه ،فرصت بی بدیلی برای توسعه این استان کم برخوردار ایجاد می کند.
فراهم آوردن شرایط و امکانات برای بهرهگیری از مزیتهای نسبی در حوزه صنعت نفت و گاز و صنایع پایین دستی گاز و پتروشیمی به منظور ایجاد ارزش افزوده ،افزایش صادرات و ایجاد اشتغال پایدار با تاسیس منطقه ویژه اقتصادی فرصتی است که مسئولان استان نباید از دست دهند .
اکنون نخستین گام برای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در گچساران تهیه مکان و ایجاد زیرساختهای لازم برای حضور سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی برای ساخت صنایع پایین دستی پتروشیمی، صنایع مختلط و صنایع نیمهسنگین است.
از جمله زیرساختها و امکانات زیربنایی برای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی وجود فرودگاه بین المللی ،جاده های ترانزیتی ،پایانه حمل و نقل کالا و مسافری،سایت انبار کالا، وجود اب شیرین و مجموعه ورزشی مجهز برای استفاده نیروی انسانی است.
شهرستان گچساران اکنون یک فرودگاه دارد که برای بین المللی کردن آن راه درازی پیش روی مسئولان قرار دارد و می طلبد از همین حالا برای توسعه این فرودگاه برنامه ریزی لازم صورت گیرد.
از سوی دیگر برای حمل و نقل محصولات تولیدی منطقه ویژه اقتصادی نیاز به جاده های استاندارد و ترانزیتی بشدت احساس می شود .اگرچه از سال ها پیش ساخت جاده های چند بانده از مبدا گچساران به خوزستان و بنادر جنوبی آغاز شده است .
با اختصاص اعتبارات کافی به این جاده ها هم یکی از موانع پیش روی توسعه منطقه برداشته می شود و هم امکان حمل و نقل آسان کالاهای تولیدی منطقه اقتصادی در آینده فراهم می شود.
تحریم های ظالمانه دشمن، مشکلات اقتصادی و بحران کرونا هیچ کدام نتوانسته قلب تپنده تولید و صادرات نفت را در منطقه نفتی گچساران متوقف کنند و دولت تدبیر و امید در واپسین ماه های خدمت خود با تصویب منطقه ویژه اقتصادی گام بلند دیگری برای توسعه اقتصادی استان کهگیلویه و بویراحمد و بویژه شهرستان گچساران برداشته است.
استفاده از ظرفیت های منابع عظیم نفت و گاز برای ایجاد فرصت های شغلی پایدار و خارج کردن منطقه از محرومیت مزمن در استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان گچساران به یک مطالبه عمومی تبدیل شده است و اکنون تصویب منطقه ویژه اقتصادی نور امید را در دلهای مردم این دیار روشن کرده است.
گچساران در سال های فعالیت دولت تدبیر و امید با افزایش چندبرابری اعتبارهای عمرانی و پیشرفت چشمگیر مجتمع در حال ساخت پتروشیمی گچساران شاهد خدمات ماندگاری در تاریخ خود بوده است و حالا خود را برای تحقق آرزوی دیرینه مردم این دیار یعنی تبدیل به دروازه تولید و صادرات با ایجاد منطقه ویژه اقتصادی آماده می کند.
تولید ۲۰ درصد نفت خام کشور ، وجود منابع بزرگ گازی و تاسیسات فراوری در کنار آن ، وجود فرودگاه، و ساخت بزرگراه گچساران به بهبهان از ظرفیت های آشکار گچساران برای اجرای طرح منطقه ویژه اقتصادی است.
یکی دیگر از مزیت های شهرستان گچساران برای تاسیس منطقه ویژه اقتصادی ،نزدیکی به بنادر جنوبی کشور از جمله دیلم و گناوه در استان بوشهر کشور است که با ساخت بزرگراه گچساران به دیلم و گناوه امکان حمل آسان محصولات تولیدی منطقه ویژه برای صادرات از مسیر دریا فراهم می شود.
کهگیلویه و بویراحمد از جمله استان های کشور است که با وجود دارا بودن ظرفیت های فراوان بویژه در حوزه نفت و گاز همواره با نرخ بیکاری بالایی رو به رو بوده که به باور کارشناسان اقتصادی نبود صنایع بزرگ یکی از دلایل اصلی این بیکاری است. با ایجاد منطقه ویژه اقتصادی و ساخت واحدهای صمعنتی پایین دستی نفت و گاز می توان بیکاری را در استان ریشه کن کرد.
براساس اخرین امارها ،میزان بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد نزدیک به ۱۳درصد است که این استان را در زمره پنج استان از نظر بیشترین میزان بیکاری در کشور قرار می دهد.
ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در گچساران منجر به افزایش اشتغال پایدار ، زیرساخت های ارتباطی و خدماتی ، افزایش تولید و صادرات ، ورود سرمایه گذاری داخلی و خارجی و در نتیجه افزایش درآمد ملی و منطقه ای و جلوگیری از خروج میلیون دلار ارز از کشور می شود.
مجمع تشخیص مصلحت نظام هفته گذشته پس از ماه ها با ایجاد ۱۳ منطقه ویژه اقتصادی شامل مناطق ویژه اقتصادی لار و فسا در استان فارس، ابرکوه و میبد در استان یزد، زنجان در استان زنجان، گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد، سرو در استان آذربایجان غربی، خواف و قوچان در استان خراسان رضوی، خرم آباد در استان لرستان، تاکستان در استان قزوین، شاهین شهر در استان اصفهان و ساوجبلاغ در استان البرز موافقت کرد.
لایحه جدید مناطق آزاد و ویژه اقتصادی سالهای ۹۷ و ۹۸ در مجلس شورای اسلامی سه مرتبه مطرح و تصویب شد و در هر دفعه شورای نگهبان آن را رد کرد و برای تصویب به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاده شد.
شهرستان گچساران چهار هزار و۶۸۳ کیلومتر مربع وسعت دارد.از شمال به شهرستان چرام از شمال غرب به شهرستان کهگیلویه از جنوب به شهرستان گناوه در استان بوشهر ،از شرق و شمال شرقی به شهرستان ممسنی در استان فارس و از غرب به شهرستان بهبهان در استان خوزستان محدود می شود.