شرکت پیاساِی، سازنده پژو و سیتروئن و رنو پس از توافق 2015 دوباره به ایران بازگشتند. پژو قرارداد تولیدی به ارزش 700 میلیون یورو (768 میلیون دلار) امضا و رنو نیز اعلام کرد که یک برنامه سرمایهگذاری جدید برای افزایش ظرفیت تولید به 350 هزار خودرو در سال دارد.
این شرکتهای فرانسوی، برعکس رقبای آلمانی، آمریکایی و ژاپنی، فعالیتهای تولید یا فروشی در آمریکا ندارند. این امر آنها نسبت به جریمههای هرگونه نقض تحریمهای آمریکا که هنوز پابرجاست، کمتر آسیب پذیر میکند.
چشمانداز موضع سختتر آمریکا علیه ایران در دوران ریاستجمهوری ترامپ، احتیاط خودروسازان را بیشتر کرده است. به گفته منابع صنعتی به رویترز، فولوکس واگن و بیام دبلیو آلمان در میان آن خودروسازانی هستند که از ورود به ایران خودداری کردهاند.
یک منبع نزدیک به فولوکس واگن گفت: «ما به خوبی در مورد پتانسیل بازار در ایران آگاه هستیم اما ما نمیتوانیم هیچ ریسکی بکنیم.» این شرکت از اظهارنظر در مورد سرمایهگذاری خاصی خودداری کرد.
پژو و رنو از اظهارنظر در مورد تجارت با ایران خودداری کردند اما جین کریستوفر، مدیر خاورمیانه پژو اوایل امسال گفته بود فشارهای جدید از سوی ترامپ به شرکتش برای جلو زدن از رقابش که عقب کشیدند، کمک کرده است.
وی افزود: «این فرصت ماست که سریع حرکت کنیم.. ما جلودار بودیم و در نظر داریم تا این جلوداری را حفظ کنیم.»
به نوشته این گزارش، کسانی که در ابتدا اقدام کردند تا در ایران فعالیتهایی انجام دهند به میزان زیادی برنده خواهند شد. بازاری که سالهای از جدیدترین مدلهای خودرو دور بوده و حجم بالای تعرفه بر خودروهای وارداتی به میزان زیاد به خودروهای ساخت داخل کمک میکند.
بر اساس آمار آیاچاس آتوموتیو، در نیمه نخست سال 2017، فروش خودروی ایران 50 درصد افزایش یافت و مدلهای پژو و رنو و شرکت سایپا افزایشهای خوبی داشت.
مهدی منفرد، یک فروشنده خودرو در تهران میگوید که در این ماههای اخیر شاهد انفجار در تقاضا برای خودرو بوده است.
وی در مصاحبه تلفنی به رویترز گفت: «مردم کمتر در مورد پولهای خود دقت میکنند و دارند ذخایر خود را برای خودرو خرج میکنند... و بانکها هم دارند (برای این کار) وام میدهد.»
به نوشته رویترز، روحانی زمانیکه در مراسم رونمایی از خط تولید پژو 2008، نخستین تولید از قراردادها با خودروسازان خارجی پس از لغو تحریمها، شرکت کرد، سرمایهگذاری پژو را به جبهه کمپین انتخاباتی خود کشاند.
پژو و رنو با سرعت به سوی امضای قراردادهای جدید تولید با ایران حرکت کردهاند تا مشارکت پس از لغو تحریمها با ایران خودرو و سایپا را بهبود بخشند. پژو در نظر دارد تا در ماههای آینده بر مدلهای پژو و سیتروئن خود بیفزاید. در عین حال رنو نیز مدل ساندرو را در کنار تندر سدان معرفی کرده است.
به گفته یک منبع آگاه به گروه فولوکس واگن، اما در مقابل، فولکس واگن که با ماموت خودروی ایران مذاکرات آغاز کرده بود، به علت بیثباتی و بلاتکلیفی مذاکرات را به تعویق انداخته است.
این منبع آگاه افزود: «هر شرکتی که در ایران فعالیت میکند یا در نظر دارد به این کشور وارد شود نیاز دارد این سوال را بپرسد که اگر تغییراتی بنیادین در این مسیر از سوی آمریکا رخ دهد، چه اتفاقی می افتد.»
یک منبع آگاه دیگر گفت بیام دبیلو نیز فرصتهای تولیدی، وارداتی و توزیعی در ایران را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که اکنون زمان درستی برای ورود (به بازار) نیست. «به محض اینکه دیدیم که جنرال موتورز و فورد در ایران فروشگاه زدند، برنامههای ما نیز ممکن است احیا شود اما نه قبل از آن.»
سخنگوی این شرکت گفت: «آینده ورود این شرکت به ایران به تحولات سیاسی و اقتصادی بستگی خواهد داشت... در حال حاضر، برنامههای قطعی وجود ندارد.»
دایلمر پیش از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برنامههایی برای تولید کامیونهای سنگین در ایران داشت اما اکنون کنار کشیده است. این شرکت اعلام کرد: «رشد اقتصادی به سختی در ایران وجود دارد از اینرو تقاضا برای خودروهای تجاری به طور کلی کم است.»
خودروسازان آمریکایی پیش از انقلاب ایران را ترک کردند. تولیدکنندگان ژاپنی نظیر تویوتا نیز هیچگونه نشانهای برای برنامههای سرمایهگذاری در ایران از خود نشان ندادهاند.
تحریمهای هستهای پس از توافق هستهای برداشته شد اما واشنگتن ممنوعیتهای مالی مبادله با ایران را حفظ کرده است و این امر تجارت با تهران را برای شرکتهایی که حضور بزرگی در آمریکا دارند، مشکلتر ساخته است.
رویترز در ادام ارزانی را معضل پیش روی مدلهای جدید خودرو در ایران دانست و نوشت، انتظار میرود، پژو 2008 حدود 24 هزار دلار قیمتگذاری شود که بیش از 3 برابر درآمد سالانه خانوارهای شهری ایرانی است.
تا زمانی که چنین حقیقتهایی در بازار محک زده میشود، تولیدات جدید خوشبینانه مورد استقبال واقع میشود.