در حالی یازدهمین خودکشی سال جاری با پایان تلخ زندگی این جوان 22ساله گچسارانی رقم خوردکه آمارهای موجود حکایت از افزایش مرگ ناشی از سلاح شکاری را دارد.
شاید بتوان گفت که افزایش خودکشی جوانان گچسارانی این روزها حکایت تلخی است که در سایه بی توجهی مسئولان این شهرستان به امور جوانان شدت یافته است. اگرچه افزایش خودکشی های اخیر در گچساران و کهگیلویه و بویراحمد و بازتاب این اخبار در فضای مجازی وشبکه های اجتماعی زنگ خطر را برای خانواده ها و مسئولان این استان به صدا درآورده است؛ که باید با شناسایی عوامل وقوع آن برای پیشگیری اساسی و مسئولانه گام برداشت.
خودکشی چندین دختر و پسر گچسارانی با طناب ، قرص برنج و اسلحه شکاری، خودکشی دو جوان پاتاوه ای با طناب و قرص برنج، خودکشی جوان یاسوجی با اسلحه ، خودکشی همزمان دو جوان در کوه های سروک یاسوج ،حلقه آویز شدن دانش آموز 12 ساله دیشموکی، خودکشی دختر و پسر جوان به دلیل عدم موفقیت در ازدواج و .... تنها بخشی از اخبار حوادث این روزهای رسانه ها و سایت های خبری در کهگیلویه و بویراحمد را تشکیل می دهند.
هرچند درده های گذشته خودکشی در استان کهگیلویه و بویراحمد یک امر مذموم به شمار می رفت و این پدیده تنها به صورت موردی در برخی خانواده ها که توان مقابله و پیشگیری به نحو مطلوب وجود نداشت اتفاق می افتاد اما هم اینک روند پایان دادن به زندگی در اوج جوانی در این استان شدت یافته و جوانان این دیار بنا به دلایل مختلف بیکاری، اعتیاد، شکست عشقی، افسردگی، اختلافات خانوادگی و ... به بن بست می رسند.
شنیدن خبر خودکشی جوانان در رده های سنی 18 تا 24 سال در کهگیلویه و بویراحمد در حالی به یک اپیدمی تبدیل شده است که علاوه بر ایجاد فضای پژمردگی و ناامیدی در جامعه ، آثار زیانبار و مخربی را نیز برخانواده ها و افرادی که به نوعی تمام درب ها را بر روی خود بسته می پندارند خواهد شد.
خودکشی چندین جوان هم استانی در سال جاری کهگیلویه و بویراحمد را در شوک بزرگی فرود برده و با این روند باید در ماه های آینده نیز شاهد از دست دادن دختران و پسرانی که با طناب، اسلحه و قرص به زندگی خود پایان می دهند، بود.
وجود 24 هزار نیروی بیکار، بیکاری 11 هزار جوان تحصیلکرده جویای کار و نبود فرهنگ کار در کهگیلویه وبویراحمد باعث شده است تا در کنار سایر تنگناها جوانان این استان شرایط سختی را در خانواده های پرجمعیت تجربه کنند و به دلیل آستانه تحمل کم و مقابله با مشکلات دست به اقدامات ناخوشایندی بزنند و اینگونه داغ بزرگی بر دل خانواده های خود بگذارند.
بی توجهی مسئولان ملی و استانی به امور جوانان در تمامی حوزه ها در استان کهگیلویه و بویراحمد با وجود هشدارهای مدیرکل پزشکی قانونی استان مبنی بر روند فزاینده خودکشی ها در این استان نیز مزید بر علت شده و متولیان امر با درک حقیقت خودکشی ها هرگز از خواب بیدار نمی شوند تا در این زمینه چاره ای اساسی بیاندیشند.
هرچند برگزاری نشست های تخصصی توسط مسئولان کهگیلویه و بویراحمدی به منظور کاهش آسیب های اجتماعی و کاهش خودکشی جوانان تا حدودی دنبال می شود اما به دلیل اجرایی نشدن مصوبات ، مقطعی بودن فعالیت ها و انداختن توپ تقصیر در زمین یکدیگر ، هرگز نتوانسته اندک تاثیری در جامعه برجای بگذارد.
باید توجه داشت که استان کهگیلویه وبویراحمد به نسبت جمعیت رتبه سوم کشور را در تعداد خودکشی دارد. این جایگاه برای استانی که اغلب شاخص های توسعه رتبه بالاتر از بیست و پنجم دارد ،نگران کننده است. اما خودکشی جز آن دسته از آسیب های اجتماعی است که به سختی می توان درباره آن موضع گرفت. از یک سو سخن گفتن درباره آن باعث لوث و عادی شدن موضوع درجامعه شده و از سوی دیگر سکوت درباره این پدیده باعث می شود افکارعمومی با رصد اخبار آن از منابع رسمی وغیر رسمی دچار نا امیدی شود.
پیچیدگی انگیزه های افراد برای پایان دادن به زندگی خودشان نیز صحبت درباره این پدیده را سخت تر می کند. یک روز فقرعامل اغلب خودکشی ها اعلام می شود و اما تصاویر افرادی که درماشین های آخرین مدل خود سلفی خداحافظی گرفته اند همه معادلات را به هم می ریزد.روز دیگر بیکاری را ریشه خودکشی معرفی می کنند اما پایین آمدن سن افرادی که خودکشی می کنند این ادعا را نیز رد می کند.
با همه این آمارها و حتی رتبه سومی که بر پیشانی این استان ثبت شده، استاندار کهگیلویه و بویراحمددر این خصوص می گوید:این استان به لحاظ آسیب‌های اجتماعی جزاستان‌های پاک کشور است اما نباید در انجام اقدامات پیشگیرانه غفلت کرد که به صورت ناگهانی، استان با شیوع یک آسیب روبرو شود.
سید موسی خادمی افزود:خودکشی به لحاظ تعدادی رقم بزرگی نیست اما باید قبل از اینکه اپیدمی شود جلوی آن گرفته شود.
ابهامات زیادی درباره این پدیده وجود دارد اما همه روی فرهنگی و اجتماعی بودن و همچنین مسری بودن خودکشی توافق دارند.
خودکشی یک پدیده هیجانی است
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کهگیلویه وبویراحمد می گوید: خودکشی یک پدیده چند عاملی است که هر بخش را حل کنیم عامل دیگری از در وارد می شود.احتمال خودکشی در خانواده هایی که یکی از افراد آن قبلا دست به خودکشی زده ، میان مشاغل آزاد و بیکاران بیشتر از سایر اقشار است.
سیاوش پور یادآور می شود: در گذشته بیشتر بی سوادان اقدام به خودکشی می کردند اما اکنون خودکشی در میان تحصیلکردگان و دانشجویان در حال رشد است.آمار خودکشی در شهرها 59 درصد و در روستاها 41 درصد است.
وی اضافه می کند:آمار خودکشی های 14 تا 25 ساله ها در حال رشد است و در افراد بالای 50 سال تقریبا به صفر رسیده است.که این نشان می دهد خودکشی یک پدیده هیجانی است.ضمن آنکه اقدام به خودکشی در میان خانم ها بیشتر از آقایان است اما مردان موفقتر هستند.
به گفته معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی باورهای غلطی در جامعه وجود دارد که باید اصلاح شود. به عنوان مثال مردم بر این باورند فردی که ادعا می کند می خواهد خودش را بکشد نمی کشد و یا فردی که خودکشی ناکام داشته دوباره اقدام به خودکشی نمی کند.
وی تاکید می کند:اینکه گفته می شود افرادی که خودکشی می کنند شجاعند و یا افراد ترسو خودکشی نمی کنند نیز باور غلطی است چرا که معمولا آدم هایی که شجاعت زنده ماندن و برخورد با مسایل را ندارند اقدام به خودکشی می کنند که به نظر آسان ترین و در دسترس ترین راه است.
سیاوش پور روابط بین فردی یکی از مهمترین دلایل خودکشی می داند و می افزاید:کسانی که خودکشی می کنند بارها و بارها این موضوع را در خانواده های خود اعلام کرده اند اما چون روابط بین فردی در برخی خانواده ها ضعیف است این موضوع جدی گرفته نمی شود.
وی با اشاره به آداب و رسوم اشتباه فرهنگی و اجتماعی ادامه می دهد: در گذشته خانواده ها از اینکه فرزندانشان خودکشی کنند شرم داشتند و بزرگان نیز به مراسم های ختم این افراد نمی رفتند اما اکنون مراسم هایی گرفته می شود که خود به نوعی ترغیب کننده است در حالی که خانواده ها برای کم کردن بار عذاب وجدان خود چنین مراسماتی برگزار می کنند.
سیاوش پور اضافه می کند: نباید از افرادی که خودکشی می کنند قهرمان بسازیم چرا که این افراد نتوانسته اند با مشکلات زندگی بجنگند و اقدام به خودکشی کرده اند.و برای این کار نیاز به اقدامات فرهنگی داریم و باید از ظرفیت روحانیون و بزرگان در مراسم ها و مساجد برای تبیین و تشریح ابعاد شرعی و اجتماعی این مساله استفاده کنیم.
خودکشی، خشم کنترل نشده
مدیر کل پزشکی قانونی موضوع را از زاویه دیگری بررسی می کند و به نقش جغرافیا بر شخصیت و خلق و خوی افراد اشاره می کند و می گوید در بررسی پدیده خودکشی باید این موضوع مورد توجه قرار بگیرد.
کامروز امینی با بیان اینکه استان های کرمانشاه ، ایلام و کهگیلویه وبویراحمد ، بیشترین آمار خودکشی را نسبت به جمعیتشان دارند می گوید:بر اساس آمارها در استان های لر نشین اقدام به خودکشی زیادتر است.پس یک مساله فرهنگی و حتی شخصیتی است که با میزان تسلط مردمان این استان ها بر خشم خود ارتباط دارد.
امینی با تاکید بر فرهنگسازی کنترل خشم ،می افزاید: معمولا کسانی که توانایی کنترل خشمشان را ندارند به خود و به دیگران آسیب می رسانند که خودکشی مصداق آسیب به خود و نزاع نیزمصداق آسیب به دیگران است که آمار نزاع هم در همین استان ها بالاست.
مدیر کل پزشکی قانونی با وحشتناک خواندن این پدیده می گوید:خودکشی مانند بیماریهای عفونی ،حالت مسری دارد. گاها شاهد خودکشی های دسته جمعی در استان هستیم و به همین دلیل معتقدم نباید با اطلاع رسانی درباره آن باعث سطحی شدن این موضوع شویم.
کامروز امینی تاکید می کند:بیشتر افراد با حلق آویز کردن به زندگی خود پایان می دهند با این حال در این استان استفاده از سلاح گرم برای خوکشی سه برابرآمار کشوری است.
سکوت جایز نیست
مدیرکل بهزیستی استان بیشتر از آنکه به علل اقدام افراد به خودکشی بپردازد نحوه برخورد مسئولان با این پدیده را مهم می داند و بر خلاف دیگران معتقد است مطرح نکردن موضوع ممکن است به رشد آن دامن زند.
سید علیرضا موسوی امجد معتقد است:نمی‌توان با مطرح کردن مداوم موضوع خودکشی آن را لوث کرد وبرای جامعه آن را امری عادی جلوه داد بااین‌حال نمی توان آن‌قدر چراغ خاموش حرکت کرد که به صورت ناگهانی مثل ایدز از کنترل خارج شود.
به هر حال رتبه سوم کهگیلویه و بویراحمد در زمینه خودکشی خود گواه این مدعاست که باید در این استان چاره اندیشی شود زیرا در استانی که استعداد یک پدیده منفی یا مثبت بوجود بیاید قطعا روند کاهش و یا افزایشی پیدا می کند و تاثیرات خود را نیز برجای می گذارد.
روان شناسان معتقدند خودکشی زمانی رخ می دهد که هم بستگی اجتماعی فرد با جامعه کاهش می یابد.
هرچند دلایل خودکشی در هر فرد با فردی دیگر متفاوت است، اما به طور کلی مهم ترین دلایل آن به مشکلات خانوادگی، فردی، سرخوردگی، تخریب هویت، تاثیر شبکه های اجتماعی و اعتماد به نفس پایین و طرد شدن از طرف خانواده و دوستان، بر می گردد.
تحلیلی آفتاب جنوب،
