وجود 2 هزار بنای تاریخی در بافت قدیم دهدشت شامل حمام، مسجد، ارگ، کاروانسرا، بازار و ... از این شهر رؤیای صنعت پررونق گردشگری ساخته اما این ظرفیت مهم تاکنون آنطور که باید مورد استفاده قرار نگرفته است.
در حفظ و حراست ابنیه تاریخی واقع در بافت قدیم دهدشت اقدامات خوبی از سوی مدیریت میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان انجام شده و ترمیم تعدادی از آثار نگین درخشان معماری صفوی زمینه بیشتری را برای حضور گردشگران فراهم آورده است.
دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه از دو بخش جداگانه تشکیل شده است قسمت قدیمی شهر که مخروبه شده و به دهدشت کهنه معروف است بلادشاپور نام دارد ؛ این شهر در زیر بافت واقع شده و به علت نبود اعتبار لازم هنوز مورد کاوش قرار نگرفته است.
قسمت جدید شهر فضایی نیمه شهری و نیمه روستایی است که با توجه به شکل ظاهری،مبلمان بهم ریخته و چهره زمخت آن وجه روستایی آن جلوه بیشتری دارد.
در بافت قدیم دهدشت آثار به جا مانده از دوران صفویه جلوه زیبایی به شهر بخشیده است معماری خاص بناهای بافت چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند.
درآمیختگی هنر و مذهب در این شهر قدیمی باعث شاهکار شگفتانگیزی در آن شده است وجود هفت امامزاده بلادشاپور را به هفت گنبد شهرت بخشیده است؛یک کاروانسرا،چهار مسجد،بازار بزرگ و منازل مسکونی بافت گواه بر درآمیختگی هنر و مذهب و شاهکار شگفتانگیز بافت است.
بر اساس شواهد تاریخی موقعیت جغرافیایی این شهر به عنوان یکی از مراکز سکونت صفویان و تجارت با بنادر جنوبی نقش مهمی در اقتصاد و تجارت پادشاهان صفوی داشته است.
بافت قدیم دهدشت قریب به 60 هکتار وسعت داشته و یکی از بزرگترین بافتهای تاریخی کشور از لحاظ وسعت و ابنیه تاریخی بوده متأسفانه آنطور که رئیس میراث فرهنگی شهرستان میگوید به علت هجوم ساخت و سازهای جدید و استفاده از مصالح تنها حدود 35 هکتار از این بافت باقی مانده و در سال 64 به شماره 3/1689 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سیاوش زمان با اشاره به آثاری از جمله آب انبار،حمام،مسجد،کاروانسرا،بازار سرپوش و امامزادهها در این بافت تصریح کرد: محصور نبودن حریم بافت از مشکلاتی است که کار یگان حفاظت را در حراست از این گنجینه تاریخی سختتر کرده است.
زمان از منازل مسکونی در حریم بافت به دیگر مشکلات نام برد و گفت: 180 باب منزل مسکونی حریم بافت برای خریداری و تملک نیازمند اعتبار است.
رئیس میراث فرهنگی و گردشگری کهگیلویه با بیان اینکه بافت تاریخی دهدشت دارای تمام مؤلفههای معماری شامل عبادت،سکونت،زیارت،تجارت و حکومت است افزود: ثبت جهانی بافت تاریخی تأثیر ویژهای بر اقتصاد شهرستان خواهد گذاشت.
حفظ میراث فرهنگی،توسعه گردشگری به تنهایی و توسط یک نهاد امکان پذیر نیست.
در این میان نقش سازمانهای مردم نهاد در سه حوزه میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی بسیار حائز اهمیت است و میتوانند در این زمینه نقش آفرینی کنند.
اگر سیاست و طرحهای میراث فرهنگی با همکاری سمنهای فعال اجرایی شود بدون شک به توسعه صنعت گردشگری و رونق اقتصادی منطقه کمک شایانی خواهد داشت.
کاروانسرای دهدشت با یک هزار 300 متر مربع زیر بنا و دارا بودن غرفههای زیاد محل مناسبی برای برپایی بازارچه صنایع دستی و سفرهخانه سنتی است.
علی پوزش فرماندار کهگیلویه درباره اهمیت آثار تاریخی دهدشت با مهم خواندن فرهنگ و تمدن این دیار میگوید:حفظ و حراست از اماکن تاریخی علاوه بر لحاظ هویتی منبع مهم جذب توریست در شهرستان است.
وی بیان کرد: همکاری سمنها و مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری و استفاده از ظرفیت بافت تاریخی دهدشت را یک ضرورت خواند و گفت:دغدغه کسانی که آگاهانه و با دلسوزی وارد این فعالیتها میشوند حائز اهمیت است.
سید کمال دولتخواه مسؤول سازمان مردم نهاد یاران مانا نیز از آمادگی سازمان مردم نهاد یاران مانا برای استفاده از ظرفیت آثار تاریخی بافت خبر داد و تصریح کرد: در صورتی که در سایر استانها چنین طرحهایی به سازمانهای مردم نهاد واگذار شده باشد یاران مانا از طرحهای میراث فرهنگی استقبال میکند.
وی با بیان اینکه آثار خوبی در بافت وجود دارد که میتوان باعث رونق گردشگری شود گفت: تا حالا هیچ طرحی از سوی میراث فرهنگی به سمنها پیشنهاد داده نشده است.
مسؤول سازمان مردم نهاد یاران مانا مطرح کرد: کاروانسرای بافت قدیم میتواند به عنوان محلی برای برگزاری محافل و مجالس عروسی سنتی، سفرهخانه یا بازارچه مورد استفاده قرار گیرد.
به گزارش فارس، با توجه به ارزش تاریخی و ظرفیت بالای گردشگری شهر تاریخی بلادشاپور اقدام به معرفی این قابلیتها به کشور،فعال کردن تور لیدرها در این بخش،فراهم آوردن امکانات رفاهی برای مسافران و ساماندهی این مکان برای حضور گردشگر از جمله مواردی است که میتوان از آن به عنوان شروطی برای رونق این سایت باستانی یاد کرد.
===================
گزارش: طیبهسادات سعادتینیک
===================